LARİNGOSKOPİ

LARİNGOSKOPİ; Aim. Laryngoskopie (f),
Fr. Laryngoscopie (f), İng. Laryngoscopy. Lareks
(gırtlak) muayene metodlarının en önemlisi. İndirekt
ve direkt laringoskopi olmak üzere iki çeşidi
vardır.
İndirekt laringoskopi: On sekizinci asırda,
İtalyan müzik hocası olan Manuel Garcia tarafından
keşfedilmiştir. Sesin meydana gelişini anlamak
için, ağız içine konan küçük bir aynadan yansıyan
hayalleri, önündeki başka bir aynada görebilme fikrinden
istifâde etmiştir. Bugün, Manuel Garcia’nın
kullandığı ışık kaynağı yerine, doğrudan alın
aynasından veya masa lâmbasından akseden elektrik
ışığı kullanılmaktadır.
Bu metod ile muayenedeki gerekli malzemeler
şunlardır: Alın aynası ve ışık kaynağı, kare
şeklinde kuru gaz bezi parçaları, larenks aynaları,
sıcak su veya alkol lambası, anestezik sprey.
Hasta, muayene koltuğuna, sırtı arkaya tam dayanmış
şekilde, dik olarak oturtulur. Hastanın elleri,
muayene koltuğunun kenarını tutacaktır. Alkol lâmbası
alevinde veya sıcak suda ayna ısıtılır. Aynanın
metal kısmını hekim kendi eline temas ettirerek sıcaklığını
kontrol eder. Bunu müteakip bir gaz bezi
parçası ile hastanın dili ucundan tutulup dışarı çekilir.
Hekim larenks aynasmı dikkatli bir şekilde hastanın
ağzından içeri sokar, fakat dil köküne ve yutak
arka tarafına değdirmemeye çalışır. Larenks
önce istirahat hâlinde görülmeye çalışılır. Daha
sonra hastaya “A” ve “Hi” seslerini çıkarması söylenerek,
ses tellerinin durumu incelenir.
Yutak arka duvarına % 2’lik pantocain veya kokain
gibi lokal anestezik madde hafifçe püskürtülürse,
hasta için pek hoş olmayan öğürtü refleksi
kontrol altına alınabilir.
Muayene, dâimâ bir sıra tâkip edilerek yapılmalıdır.
Önce dil kökü, epiplot kıkırdağı, sinüs
piriformisler, aritenoit kıkırdaklar, ses telleri, ses
teli kıvrımları ve bunların ön arka kısımları detaylarıyla
görülmelidir.Direkt laringoskopi: Eğer indirekt laringoskopik
muayene ile larenks yeteri kadar görülemiyorsa
(bâzı çocuklar, uyum sağlayamayan büyükler,
larenksin görülmesine engel teşkil edecek marazı
durumları olan hastalarda), o zaman özel eğitimi
ve âleti gerektiren direkt laringoskopik muayene
yapılarak, detaylı bilgi elde edilebilir. Laringoskop
denilen, ışığı üst veya alt uçta bulunan
boru şeklinde âletle muâyene olunur.
Her yaş ve cinsteki kişilere kolaylıkla uygulanabilir.
Genellikle hastâne şartlarında ve sırtüstü
yatar pozisyonda yapılır. Hastaların durumuna
ve cerrahın tercihine bağlı olarak genel veya lokal
anestezi uygulanabilir.
Yapılış şekli: Midenin boş olması ve hastanın
önceden hazırlanması (Bir önceki akşamdan antihistaminikle
beraber müsekkin verilir.) gerekir.
Anestezi de yapıldıktan sonra muâyene masasına
yatırılır. Kollar tamamen gevşek olarak iki yana
tespit edilmelidir. Bu, omuz ve ense adalelerinin
gevşetilmesi için şarttır. Baş, muayene masasında
15 cm yüksekte olmalıdır. Bunun için başın altına
yastık konabilir. Laringoskop sağ elle ve dilin sağ
tarafından epiplot görülünceye kadar içeriye sokulur.
Sol el hastanın ağzını açmakta ve dili korumaktadır.
Epiglotun ucu görülünce laringoskop
orta hattâ getirilir ve çevre dokuları incelenir.
Bu şekilde yapılan direkt laringoskopide bütün
yapılar yukarıdaki sırayla görülebildiği gibi bunlara
temas etmek ve laringoskop içinden geçirilen hususî
penslerle larenks içindeki yabancı cisimleri almak,
biyopsi yapmak, tetkik için ifrazat aspire etmek
(emmek) ve hücre toplamak mümkündür.
Günümüzde süspansiyon laringoskopları ve
cerrahî mikroskoplarının yardımıyla larenks içinde,
mikrocerrâhî müdâhale yapma imkânı mevcuttur