LEMMİNG

LEMMİNG; Aim. Lemming, Fr. Lemming, İng.
Lemming. Familyası: Sıçangiller (Muridae). Yaşadığı
yerler: Genellikle, Arktik tuntralarda yaşar.
Avrupa, Asya ve Amerika’da da bulunur. Özellikleri:
Fâreye benzer, kalın kürklü, göçmen, kemirici
hayvandır. Boyları 7,5-15 cm kadardır. Çeşitleri:
Norveç lemmingi, orman lemmingi, yakalı
lemming, bataklık lemmingi, pozkır lemmingi gibi
türleri mevcuttur.
Fâreye benzeyen bâzı kemiricilere verilen genel
ad. Çoğunlukla 7,5-15 cm boyundadır. Bâzı
gruplarına Amerika, Avrupa ve Asya’da rastlanmakla
berâber, çoğunlukla Arktik tundralarda yaşarlar.
Toprak oyuklarında ve taşlar altında barınır,
bitki ve bitki kökleriyle beslenir. Şiddetli kutup
şartlarına uyum sağlayabilen yaratılıştadır. Kışın
gelişme gösteren güçlü pençeleriyle otlar ve tundra
fundalarının kökleri arasında tüneller kazar.
Uzun, yumuşak tüylü ve kalın kürklüdür. Uzun
kürklerinin altında kulakları güçlükle farkedilir.
Gece ve gündüz aktiftir. Kış uykusuna yatmaz.
Kuyruk uzunlukları da 2-3 cm kadardır. Çoğu türlerin
postu esmer sarıdır ve üzerlerinde siyah lekeler
bulunur. Meselâ; Norveç lemminginin (lemmus)
başı siyah, postu esmer ve sırtında büyük
siyah bir leke mevcuttur. Yakalı lemmingler yazın
kahverengimtraktır. Kışın ise beyaz posta bürünürler.
Lemminglerin yüksek bir üreme potansiyeli
vardır. Yılda iki defa ürer ve her defasında 5-8
yavru doğururlar. Bâzan anormal derecede çoğalmaya
başlarlar. Nisan ile eylül ayları arasında
ardarda doğum yaparlar. Her dört yılda bir nüfuslarında
bir patlama olur. Böyle bir zamanda her
doğumda 11 yavru meydana gelir. Lemminglerin
normalin üstündeki bu çoğalmalarına paralel
olarak onlarla geçinen yırtıcı hayvanlarda da aşırı
bir çoğalma başlar. Lemming yiyen bu türler diğer
hemcinslerinden daha yırtıcı ve korkusuz olurlar.
Aşırı üreyen lemmingler, kısa zamanda çevrede
ot namına bir şey bırakmazlar. Kıtlık başgösterdiğinde,
yeni yiyecek alanları bulmak zorunda
kalırlar. Lemming göçleri içinde en ilgi çekicisi
İskandinavya Yarımadasındaki Norveç lemminglerinin
göçleridir.Bir yaz sabahı ucu bucağı görünmeyen bir
lemming sürüsü dağlardan kıyıya yakın ovalara
doğru inmeye başlar. Arkalarından kendilerini avlayan
düşmanları da sürü hâlinde gelirler. Baykuşlara,
yırtıcı martılara, atmacalara, tilki, gelincik
ve daha birçok etçil memelilere gün doğar.
Hatta ren geyikleri bile bu küçük hayvanları dişlerinin
arasında ezer ve bütün olarak yutarlar.
Lemmingler yola çıktığı zaman, artık onları
hiçbir engel durduramaz. Bu toplu göç esnasında
binlercesi avlanır, milyonlarcası nehirlerden geçerken
boğulur veya açlıktan telef olur. Toplum
psikolojisi ile bu hayvanlar düşüncelerini kaybederler.
Bütün sürü tek vücut gibi hareket eder. Hareket
hâlindeki lemming sürüsüne dört bir yandan
yeni kafileler katılır. Böylece lemming orduları
milyonları aşar. Uzaktan bakıldığında geniş bir
battaniyenin dağdan kayarak yavaş yavaş ovayı
doldurduğu zannedilir.
Lemmingler göç sırasında çok düzgün sıralar
meydana getirirler. Düz bir hat hâlinde ilerlerler.
Nehir, göl, deniz gibi engellerde duraklamazlar. Arkadan
gelenler öndekileri iterler. Karşılarına çıkan
engel ne olursa olsun yön değiştirmeden aşarlar.
Denizle karşılaştıklarında denize dalarak yüzmeye
başlarlar. Karşılarına bir gemi çıkarsa yönlerini
değiştirmezler. Tırmanarak gemiyi aşar, öbür tarafından
denize inerek yollarına devam ederler.
Denizde güçleri tükenene kadar yüzmeyi sürdürürler.
Milyonlarcası boğularak balıklara yem olurlar.
Karşı sâhillere varan çok az sayıdaki bireyler
de üreyerek, kendileri için yeterli topraklarda hayatlarını
sürdürerek lemming sürülerini yeniden
arttırmaya başlarlar.