(d. 17 Nisan 1797, Paris yakınlan – ö. 11 Nisan 1871, Paris, Fransa), Fransız panteist filozof, iktisatçı ve savaş karşıtı. Kurulmasına yardımcı olduğu çeşitti dergiler ve gazeteler aracılığıyla sosyalizmi yaymaya çalışmıştır.
1824’te Paul-François Dubois ile Le Glo-be’u yayımlamaya başladı. Yedi yıl sonra bu dergiyi Saint-Sımoncu sosyalistlerin yayın orgam durumuna getirdi; dergiye yazan Barthélemy-Prosper Enfantin’in serbest aşkı savunması üzerine 1832’de bu çevreden ayrıldı. Revue Encyclopédique’i kurduktan sonra Jean Reynaud ile birlikte yalnızca sekiz cildi yayımlanan Encyclopédie nouvelle’i çıkardı (1838-41; Yeni Ansiklopedi). 1840’ta en önemli felsefi yapıtı olan De l’humanité’yi (İnsanhk Üzerine) yayımladı.
Pythagorasçı gelenek doğrultusunda sayılarla ilgilenen Leroux, triad’lann (üçlü) önemini vurguladı. İnsanın duyu, duygu ve zihinden oluştuğunu, Tann’da güç, sevgi ve zekâ biçiminde ortaya çıkan bu üç öğenin bir araya gelerek toplumsal uyumu yarattığım savundu. Ücret sistemini, aile kurumu-nu, özel mülkiyeti ve “milyonerler ile kapitalistlerin günümüzün soylulan” sayıldığı ekonomik sistemleri eleştirerek, gerçek bir demokrasiye doğru ilerlemenin insanlan Tann’ya daha çok yakınlaştıracağını ileri sürdü. Revue Encyclopédique’te yer alan “De l’individualisme et du Socialisme” (1834; Bireycilik ve Sosyalizm) adh makalesinde ilk kez sosyalizm kavramım inceledi. Sept discours sur la situation actuelle de la Société et de l’esprit humain’de (1841; Toplumun Bugünkü Durumu ve İnsan Ruhu üzerine Yedi Konuşma) toplumun görevinin “her bireyin gereksinimine, yeteneğine ve çalışmasına göre, düşünce, sanat yapıtı ya da maddi zenginlik biçimini alan ortak emeğin ürünlerinden pay almaşım sağlamak” olduğu görüşünü işledi. George Sand ile birliktè La Revue Indépendante’ı (1841), 1843’te de Revue Sociale’ı çıkardı.
Leroux 1848 Devrimi’nden sonra Boussac belediye başkam seçildi ve Ulusal Meclis’in üyesi oldu. Bir yıl sonra, Yasama Meclisi’ne seçildi. Mecliste aşın sosyalist kanatla birlikte oy kullandı. Louis-Napoléon Bonapar-te’ın Aralık 1851’deki darbesiyle Yasama Meclisi dağıtılınca, Fransa’dan ayrılmak zorunda kaldı. 1869’daki genel aftan yararlanarak Paris’e dönünceye değin yurt dışında yaşadı.
LeRoy, Mervyn (d. 15 Ekim 1900, San Francisco, California – ö. 13 Eylül 1987, Beverly Hill, California, ABD), ABD’li film yönetmeni. Çektiği filmler arasında Little Caesar (1930; Küçük Sezar), I Am a Fugitive from the Chain Gang (1932; Ben Bir Pranga Kaçağıyım), Thirty Seconds
over Tokyo (1944; Tokyo Üzerinde Otuz Saniye) gibi dramlar; Tugboat Annie H933; Römorkör Annie), Waterloo Bridge (1940; Waterloo Köprüsü), Random Harvest (1942; Rasgele Hasat) gibi romantik öyküler; Anthony Adverse (1936), Quo Vadis (1951) gibi destansı yapıtlar; Three Men on a Horse (1951; Bir Atta Üç Adam), Mister Roberts (1955; Belalı Kaptan) gibi komediler ve Gold Diggers 1933 (1933; 1933’ün Altın Arayıcıları), Lovely to Look at (1953; Bakılacak Kadar Güzel), Gypsy (1962; Striptiz Kraliçesi) gibi müzikaller yer alır. LeRoy, The Wizard of Oz (1939; Billur Köşk/Küçük Kızın Rüyası) gibi birkaç filmin de yapımcılığını üstlenmiştir.
Gençliği yoksulluk içinde geçen LeRoy gazete satarak yaşamını kazanmaya çalıştı; sonra dokuz yıl vodvillerde oynadı. Sinema dünyasının öncülerinden biri olan akrabası Jesse L. Lasky ona stüdyolarda gardropçuluk işi verdi. LeRoy sinema çevresinde adım adım ilerleyerek 1927’de ilk filmi No Place to Go’yu (Gidecek Yer Yok) çekti. Little Caesar ile adını duyurduktan sonra 41 yıllık yönetmenlik yaşamı boyunca düzinelerle film çevirdi. Linç etmeye yönelen kalabalıkları, kötü cezaevi koşullannı yansıtan çekimleriyle halkın bilincini etkiledi. 1946’da yaptığı ve hoşgörüsüzlüğe yöneltilen bir suçlama niteliğindeki The House I Live in (Yaşadığım Ev) belgeseliyle özel bir Oscar Ödülü kazandı. 1957’de Sinema Sanat ve Bilimleri Akademisi yöneticilerini etkileyerek Oscar için aday gösterilecek en iyi oyuncu ve yardımcı oyuncu seçimlerinin stüdyolarca değil, akademi tarafından yapılmasını sağladı. Dick Kleiner’la birlikte yazdığı anılan Mervyn LeRoy: Take One (Mervyn LeRoy: Birinci Çekim) 1974’te yayımlandı. 1976 Oscar dağıtım töreninde LeRoy’a yapımcı olarak sinemaya yaptığı olağanüstü katkılar nedeniyle Irving G. Thalberg Anısal Ödülü verildi.
Lerroux, Alejandro (d. 4 Mart 1864, Córdoba -, ö. 27 Haziran 1949, Madrid, İspanya), İspanyol Radikal Partisi lideri. Merkez-sağ hükümetler döneminde (1933-35) dört kez başbakanlık yapmıştır.
Bir başçavuşun oğlu olan Lerroux, bir süre avukatlık ve Barselona’da gazetecilik yaptıktan sonra Radikal Parti lideri oldu. 1901’de İspanyol Parlamentosu’na girdi. Partisinin Katalan milliyetçileri karşısında 1903 seçimlerinde kazandığı zafere öncülük etti. Cumhuriyetçi görüşlerinden dolayı 1907’de sürgün edilince Arjantin’e kaçtı. Genç partililerin 1909’da Barselona’da giriştiği manastır yakma eylemlerinden sonra aşın politikalardan kaçınmaya başladı. Böy-lece Radikaller ılımlı orta sınıf liberalizminin temsilcisi durumuna geldi.
Lerroux 1931’de İkinci Cumhuriyet’in ilan edilmesiyle kurulan geçici hükümette dışişleri bakam oldu. Kasım 1933 genel seçimlerinin ardından başbakanlığa getirildi. Sağcı partilerin desteğine dayanarak Radikallerden oluşan bir hükümet (Kasım 1933-Nisan 1934) kurdu. Cumhuriyetin fazla sola kaydığı düşüncesiyle, tutucularla uzlaşmaya çalışması solcu grupların tepkisini çekti. Ekim 1934’te solcuların giriştiği geniş çaplı ayaklanmanın şiddetle bastırılmasından sonra sağın parlamentodaki lideri José Maria Gil Robles’le işbirliği yaptı. Büyük ölçüde etkisiz kalan çeşitli koalisyon hükümetlerine başkanlık etti.
1935 sonlarında bazı yakınlarının ve Radikal Parti üyelerinin kumar ayncahklan karşılığında rüşvet aldığına ilişkin suçlamalarla ortaya çıkan “Straperlo” skandali,
siyasal yaşamına büyük darbe vurdu. Radikallerin bozguna uğradığı Şubat 1936 seçimlerinde parlamentodaki sandalyesini yitirdi. İç Savaş (1936-39) sırasında Portekiz’e gitti ve 1947’ye değin Ispanya’ya geri dönmedi.
Lerwick, İskoçya’nın 210 km kuzeyindeki Shetland Adalannın yönetim merkezi kasaba. Mainland’m doğu kıyısında, Bressay Boğazına bakan korunaklı bir doğal limanda yer alır. Bir balıkçı köyü olarak kuruldu. 19. yüzyılda bir ringa balığı limanı olarak önem kazandı. Kıyı boyundaki “eski kasabaca Cromwell’in inşa ettirdiği ve yakıldıktan sonra III. George’un onartarak kamının adım verdiği Charlotte Kalesi ile 17. yüzyıldan kalma birçok yapı bulunur. Ekonomisi her dönemde balıkçılığa dayanan / Lerwick’ ten 18. yüzyılda tuzlanmış balık ihraç edilirdi.
19. yüzyılda balina, ardından ringa avcılığı öne çıktı. Günümüzde ise başlıca deniz ürünlerim alabalık, yengeç ve ıstakoz oluşturur. Balık dondurma ve işleme tesisleri bulunan limandan çok sayıda yabana gemi yararlanır. 1970’lerde ve 1980lerde Shetland Havzasının doğusundaki zengin petrol rezervlerinin işletilmesiyle liman trafiği büyük ölçüde arttı. Bir petrol ikmal merkezi durumuna gelen Lerwick’te makine yapımı ve gemi onanını sanayileri de gelişti.
Adım Eski İzlanda dilindeki bir sözcükten alan Lerwick, Viking geleneğinin derin iz bıraktığı yerlerden biridir. Her yıl ocak ayı sonunda düzenlenen Ateş Şenliği’nde (Up-Helly-Aa) gerçek boyuttaki bir Vıking gemisi fener alayı eşliğinde kasabada gezdirilir ve daha sonra yakılır. Shetland Adalan Bölge Meclisi’nin merkezi Lerwick’tedir. Nüfus (1981) 7.901.
Les Cayes, cayes ya da aux cayes olarak da bilinir, Haiti’nin güneybatı kesimindeki Sud ilinin (département) merkezi kent. Antil Denizi kıyısmdadır. 1786’da kurulan kent sömürge döneminde salgın hastalıklar ve korsan saldınlanyla karşı karşıya kaldı. Güney Amerika bağımsızlık mücadelesinin önderi Simön Bolivar Haitililerin kendisine yardım olarak verdiği silahlan ve askerlen almak için 1815’te kente geldi. Kent 1908’deki yangından ve 1954’teki kasırgadan büyük hasar gördü. Haiti’nin güney kesiminin başlıca limanı olan kentten şeker, muz, kahve, pamuk, kereste ve deri ihraç edilir. Kentteki başlıca tarihsel yapılar korsanlardan kalma bir cephanelik ile birkaç kaledir. Nüfus (1987 tah.) 35.829.
Les Combarelles, Fransa’da, Dordogne’ daki Les Eyzies yakınlarında bulunan, Tarihöncesi kazıma resimleriyle ünlü mağara. Geç Aurignacien dönemden orta Magaale-nien döneme değin uzanan zaman dilimi içinde yapılmış binlerce kazıma, mağaranın uzun süre bir avcılık kültünün merkezi olarak kullanıldığını gösterir. En çok bizon ve ren geyiği figürlerine rastlanırsa da yan hayvan, yan insan figürleri de görülür. Bunlann tuzak ya da av büyüsü amaayla yapıldığı sanılmaktadır. Hayvan figürlerinin bir bölümü hareket halinde, bir bölümüyse hareketsizdir. Les Combarelles bilim adamlarının çoğunluğu tarafından Buzul Çağının en değerli ürünleri arasında sayılır.
359 Lesage, Jean
On dört yaşında öksüz kalmama ve sürekli yoksulluk çekmesine karşın Brctanya’daki bir Cizvit okulunda iyi bir öğrenim gönlü. Daha sonra- Paris’te hukuk okudu, ama edebiyatla uğraşmaya karar vererek hukuk stajmı tamamlamadı. Daha sonra kendisine bir gelir bağlayan Lyonne başkeşişinin etkisiyle İspanyolca öğrendi ve İspanyol tiyatrosuyla ilgilendi.
Lesage ilk oyunlarım İspanyol örneklerinden uyarladı; bunlardan 1707’de Théâtre Français’de sahnelenen Crispin, rivai de son maître (Efendisinin Rakibi Crispin) adh komedisiyle büyük başan kazandı. Le Diable boiteux (1707; Topal Şeytan) adh düzyazı yapıtında da İspanyol edebiyatından esinlenmekle birlikte Paris sosye-
Alain-Rene, le sage olarak da yazılır (d. 6 Mayıs 1668, Sarzeau – ö. 17 Kasım 1747, Boulogne, Fransa), yergi türünde çok sayıda yapıt veren Fransız oyun yazan. Histoire de Gil Blas de SantUlane (1715-35; Gil Blas de SantiUane’m Maceraları, 1945) adlı klasik romanı pikaresk türün Batı edebiyatına girmesinde önemli rol oynamıştır.
Alain-René Lesage, J.-B. Guéland’in bir oymabaskısı, 18. yy
British Muséum, Londra; fotoğraf J R. Freeman & Co. Ltd.
tesini yermeyi amaçladı. Turcaret (1709; Turcaret, 1946) adh oyununun yol açtığı skandal üzerine Théâtre Françàis’den ayrıldı. Yazarlara daha özgür bir ortam sağlayan görece popüler Théâtre de la Foire’a geçerek bu tiyatro için 100’den çok komedi ve vodvil yazdı. Bu yapıtlanyla Molière’in ardılı olarak değerlendirildi.
Lesage’ın Gil Blas de Santillane’ın Maceraları adlı yapıtı gerçekçi romanın ilk örneklerindendir. Genç ve uysal bir uşağın efendileri tarafından eğitilmesi ve başından geçen olaylan konu alır. Efendilerinden sahte hekim Sangrado’nun hizmetindeyken yoksul hastalara o bakar ve kısa sürede yüzde 100 ölüm oranıyla efendisinin rekoruna ulaşır. Ünlü ırz düşmanı Don Mathias’ın hizmetindeyken efendisinin ününü geride bırakır. Neşeli havasıyla pikaresk geleneğin kabalıklarından annmasma y ar duna olan Gil Blas türün birçok örneğinin tersine mutlu sonla biter; genç uşak evlenir ve huzur içinde kırda yaşamayı seçer.
Lesage, Jean (d. 10 Haziran 1912, Montreal – ö. 12 Aradık 1980, Québec yakınlan, Kanada), 1960’lann başındaki reform döneminde Québec eyalet başbakanlığı yapan Kanadalı siyaset adamı.
1945’te Kanada Avam Kamarası üyeliğine seçildi. Bu dönemde kabinenin önde gelen üyelerinin yardımcılığını üstlendi ve Birleşmiş Milletler delegesi olarak görev yaptı. 1953’te doğal kaynaklar ve kalkınma bakanlığına getirildi. 1958’de Québec Liberal Partisi’nin başkanlığına seçilince hükümetteki görevinden ve Avam Kamarası üyeliğinden istifa etti. 1960 eyalet seçimlerinde, 1944’ten beri iktidarda bulunan tutucu Ulusal Birlik Partisi’ni yenilgiye uğratarak partisini iktidara getirdi.
Lesbos 360
Başbakan olduktan sonra toplumsal ve kültürel reformlarla daha geniş özerkliği öngören ve “Sessiz Devrim” olarak adlandırılan bir programı uygulamaya girişti. Değişik görüşlü kişilerden oluşan ve l’équipe de tonnerre (fırtına ekip) olarak adlandırılan bir kabine kurdu. Kabinesinin üyeleri arasında daha sonra bağımsızlık yanlısı Québec Partisi’nİn başkam olan sol eğimli René Lévesque, düzen- yanlısı, tutucu Claude Wagner gibi adlar ile Québec yasama meclisinin ilk kadın üyesi vardı.
Lesage 1962 eyalet seçimlerinde hidroelektrik enerji santrallannın millileştirilmesini savunarak büyük bir zafer kazandı. Québec’te bir eğitim bakanlığı oluşturdu, okulları ve kamu hizmetlerini modernleştirdi, kilisenin etkisinin azalmasını sağladı.
Başbakanlığın yanı sıra maliye bakanlığı ile federal hükümet-eyalet ilişkileri bakanlığını da üstlenen Lesage, federal hükümetten önemli miktarda mali yardım almayı başardı. Ayrıca Fransa ile kültür ve eğitim alanlarında daha yakın ilişkiler geliştirdi. 1966 seçimlerinde yeniden güçlenen Ulusal Birlik Partisi karşısında yenilgiye uğradı. 1970’e değin ana muhalefet partisi liderliğini sürdürdü. Bu tarihte parti başkanlığından istifa ederek yerini Robert Bourassa’ya bıraktı.
Lesage’m Un Québec fort dans une nouvelle confédération (1965; Yeni Bir Konfederasyonda Güçlü Bir Québec) adh bir yapıtı vardır.
Lesbos bak. Midilli
