MEHMED SAID PAŞA (Yirmisekiz Çelebizâde)

MEHMED SAID PAŞA (Yirmisekiz Çelebizâde);
on sekizinci yüzyıl Osmanlı sadrâzamlarından.
Aslen İstanbulludur. Dîvân-ı Hümâyûn
Kâtiplerinden Yirmisekiz Mehmed Efendinin
oğludur. Medrese tahsilini tamamladıktan
sonra, pekçok.görevlerde bulundu. Sadâret Mektûbî
Kaleminde vazifeliyken, babasının Fransa’ya
elçi olarak gitmesi sırasında ona Kethüdâ tâyin
olundu. Fransa’da bulunduğu müddet içinde
. yeni sanat ve teknik gelişmeleri inceleme fırsatı
buldu. Yurda dönüşte Macar olup İslâmiyeti kabûl
eden İbrâhim Müteferrika ile birlikte ilk matbaa
olan Matbaa-i Amire’nin kuruluşunda hizmet
etti. Bu matbaada ilk basılan kitap Vankuli
lügat kitabı idi. Bu hizmetinden dolayı Sadrâzam
Dâmâd İbrâhim Paşa tarafından mükâfâtlandırıldı
ve Dîvan-ı Hümâyûn kâtipleri arasına
alındı. 1732’de Rusya ve daha sonra İsveç’e elçi
gönderildi. 1739’da Osmanlı Devleti ile Avusturya
arasındaki hudut belirlemesi görüşmelerine
katıldı. 1742 târihinde yurda dönüp Defter
Emîni, 1745’te de Kethüdâ oldu. Ancak bir müddet
sonra kendi isteğiyle eski görevine döndü.
1755’te Bıyıklı Ali Paşanın yerine Sadrâzam oldu.
Beş ay on dokuz gün bu makamda kaldıktan
sonra azledilerek Kütahya Vâliliğine, bir müddet
sonra Hanya, 1756’da Mısır vâliliklerine, iki sene
sonra da Adana-Maraş vâliliğine tâyin edildi
ve 1761’de Maraş’ta vefât etti.
Mehmed Saîd Paşanın Türk tıp târihinde önemli
bir yeri olan Ferâidü’l Müfredât fi’t-Tıb ve
Esmâüfn-Nebât isimli bir eseri vardır. Mehmed
Saîd Efendi, Takrîrî adı verilen sefâretnâmesinde
İsveç’teki sefirlik hâtıraları yer almaktadır.