MUHAMMED BUDİAF; Cezâyir devlet baş- kanlarından. 23 Haziran 1919 târihinde Cezâyir’in güneydoğusundaki M’sila şehrinde doğdu. Fransız ordusunda vazifeliyken Cezâyir Halk Partisinin üyesi sıfatıyla Özel Teşkilâta katıldı. Ulusal Kurtuluş Cephesi FLN saflarında Fransa’ya karşı mücâdele verdi. 1950 yılında gıyâben mahkûm edildi. Üç yıl Fransa’da kaldıktan sonra Cezâyir’e döndü. 1954 senesinde Devrimci Birlik ve Eylem Komitesinin ileri gelen kimselerinden oldu. 1956 yılında Ahmed bin Bella ile birlikte yakalanarak Fransa’da hapsedildi. Daha sonra her ikisi de serbest bırakıldılar. 1958 yılında kurulan Cezâyir Geçici Devrim Hükümetinde önce devlet bakanı daha sonra başbakan yardımcısı olarak vazife aldı. 1962 senesinde bağımsızlığın kazanılmasından sonra Ahmed bin Bella arkadaşlarıyla görüş ayrılığına düştü. 1963 senesi Haziranında Cezâyir’in ilk devlet başkanı Ahmed bin Bella’ya darbe teşebbüsünde bulundu. Fakat bu teşebbüsü başarısızlıkla neticelenince tutuklandı. Aynı yılın Kasım ayında serbest bırakılınca, Fas’a sürgüne gönderildi. Fas’ta yirmi yedi sene süren sürgün hayâtı boyunca tuğla fabrikası idâreciliği yaptı.Bumedyen’in ölümünden sonra devlet başkanı olan Şadli bin Cedid 1989 yılında tek parti sistemine son vererek yeni anayasayla çok partili demokratik rejimi benimsedi. 26 Aralık 1991 tâ- * rihinde yapılan genel seçimlerde İslâmî Selâmet Cephesi (FİS) oyların % 85’ine yakınını âldı. Cezâyir ordusunda çoğu Fransız Mason Locasının yüksek dereceli mensubu olan yüksek rütbeli subayların baskısıyla seçim iptal edildi. İkinci tur seçim yapılamadı. Silahlı Kuvvetler örtülü bir darbeyle Devlet Başkanı Şadli bin Cedid’i vazifeden aldı. Bu sırada Cezâyir’e dönen Budiaf 16 Ocak 1992’de Cezâyir Yüksek Devlet Komitesi Başkanlığını üstlendi. Budiaf ülkede Siyâsî faâliy etleri, yasaklayıp, birçok İslâmî Selâmet Cephesi taraftarının îdâm edilmesine ve binlerce kişinin hapsedilmesine karar verdi. Büyük tepkilere sebep oldu. Bir kültür merkezini hizmete açmak için gittiği Ânnaba şehrinde 29 Haziran 1992 Pazartesi günü açılış konuşmasını yaptığı salonda güvenlik güçleri üniforması giyen bir kişi tarafından otomatik tabancayla vurularak öldürüldü. Cezâyir Devlet Televizyonu; Budiaf’in soiı dakikalarını görüntüledi. Bu görüntülerde Budü- af ?ın son sözleri; “Hepimiz bilmeliyiz ki, insan ömrü çok kısadır. Hepimiz bir gün öleceğiz. Neden yetkililer bu kadar iktidar meraklısı. Diğer ülkeler bizi ilim ve teknolojide geçtiler.. oldu. ~ Budiaf’ın ölümünden sonra devlet başkanlığına, Cezâyir’de Fransa’ya karşı yapılan bağımsızlık savaşında albay olarak vazife yapan Yüksek Devlet Konseyi üyesi Ali Kâfî getirildi.
MUHAMMED BUDİAF
21
Eki