MÜSÂFİRÎLER; onuncu yüzyılda Deylem ve Azerbaycan’da hüküm süren hânedan, Müsâfirîlere, Sallarîler ve Kengerîler de denir. Azerbaycan’daki Sâcoğulları Türk hânedanının çöküşünden sonraki iktidâr boşluğunu dolduran Kengerîlerden Muhammed bin Müsâfir, onuncu yüzyılda Deylem’e hâkim oldu. Deylem’in Târom ve Semîrân’daki önemli kalelerin sâhibi oldu. Muhammed bin Müsâfir 941’de ölünce, hânedân iki oğlu arasında bölündü. Vahsûdan bin Muhammed, Deylem’de kalıp, kardeşi Mervân, Arran ve Hazar Denizi kıyısındaki Derbend’e gitti. Onuncu yüzyılın sonlarında hâkimiyetleri zayıflayan Mü- sâfirîlerin son temsilcileri, 11. yüzyılda muhtemelen Alamut İsmâilîleri tarafından ortadan kaldırıldı.
Bölge, bu devirde kurulup, gelişen Büyük Selçuklu Devletinin hâkimiyetine girdi. Müsâfirî Hâkimleri:
Muhammed bin Müsâfir……………. …………………………(916-941)
Birinci Merzubân……………….. (941, Azerbaycan ve Arrân’da)
Vahsûdân……………………………………………… (941-957, Târom’da)
Birinci Cüstân……………………………. (957-960, Azerbaycan’da)
Birinci İbrâhim bin Merzubân……………..(960-966, Târom’da)
İkinci Merzubân bin İsmâil.(966-997, 984’e kadar Târom’da)
İkinci İbrâhim bin Merzubân……………..(997-1029, Târom’da)
İkinci Cüstan bin İbrâhim……….(7-1045 lerde hâlâ hâkimdi.)
Müsâfir bin İbrâhim……………….. (7-1067’lerde hâlâ hâkimdi.)