ÖMER RIZÂ DOĞRUL

ÖMER RIZÂ DOĞRUL; gazeteci ve yazar. Şâir
Mehmed Âkif in dâmâdıdır. 1893 senesinde Kâhire’de
doğdu. Câmi-ul-Ezher Medresesinde okudu.
İslâm âlimlerinin büyüklüğünü anlayamayan ve
Kâhire Mason Locasına kayıtlı olan Muhammed
Abduh’un reformcu fikirlerinin etkisinde kaldı.
Genç yaşta İstanbul’a gelerek yazarlığa ve gazeteciliğe
başladı. İkinci Meşrûtiyet döneminde İslâmcılık
akımını savunmak adı altında bozuk fikir
ve düşüncelerini anlatan yazılar neşretti. Muhammed
Ali ismindeki bir Kadıyânî’nin İngilizce
tefsirini tercüme ederek Tanrı Buyruğu adını vertersine
îsâ aleyhisselâmın babasının olduğunu bildirdi.
Tasvir-i Efkâr, İkdam, Akşam, Tan ve
Cumhûriyet gibi gazetelerde, Türk ve Arap edebiyatları,
dinler târihi, İslâm dîni üzerine makâleler
ve siyâsî yazılar yayımladı. Dînî konularda
yazdığı yazılarla Ehl-i sünnet âlimlerinin bildirdiği
doğru yoldan ayrıldığını açıkça ifâde etti. Hatib
Hoca adında birinin hazırladığı bir kitaba yazdığı
önsözde; “Asrın ihtiyaçlarını kıyas yolu ile dinden
değil, medeniyetin terakki hamlelerinden beklemek
gerektir. Kıyas, kitap ve sünnet ile alâkası olmayan,
dînin asıl kaynaklarına dayanmayan, fakat herşeyi
dîne dayamak istiyen müctehidlerin îcâdıdır.” diyerek
müctehid âlimlerin kitap ve sünnetten çıkardığı
hükümlerin asılsız olduğunu iddiâ etti. Bu
sözleriyle kendisinin Ehl-i sünnet olmadığını, dîni,
kıyası ve ictihâdı anlamamış olduğunu ortaya
koydu.
Ömer Rızâ Doğrul, İngiliz müsteşriki John
Davenport’un Hazret-i Muhammed ve Kur’ân-ı
Kerîm adındaki kitabını Türkçeye çevirdi. Hindistanlı
Şiblî Numânî’nin Es-Sîretü’n-Nebeviyye
kitabını Asr-ı Seâdet Târihi adıyla İngilizceden
Türkçeye tercüme etti. Bir ara İstanbul Radyosu
için haber bültenleri hazırladı. 1950 senesinde
Demokrat Partiden Konya Milletvekili seçilerek
TBMM’ye girdi. Şubat 1951?de Pakistan’ın Karaçi
şehrinde toplanan Dünyâ İslâm Konferansına katılan
Türk heyetine başkanlık etti. 1952 senesinde
İstanbul’da öldü. Kabri Edirnekapı’dadır.
Eserleri:
1) Tanrı Buyruğu, 2) Asr-ı Seâdet Târihi, 3)
Yeryüzündeki Dinlerin Târihi, 4) İslâmın Özü
ve Kur’ân’ın Rûhu, 5) İslâmın Geliştirdiği Tasavvuf,
6) Ana Dâvâlarımız, Ana Prensiplerimiz.