ORGANOMETALİK BİLEŞİKLER

ORGANOMETALİK BİLEŞİKLER ; Alm. Organometallische Verbindungen (f.pl.), Fr. Composés (m.pl.) organométalliques, İng. Organo- metallic compouftds. Hidrojen ve karbon atomlarının bir metale bağlı olduğu organik bileşikler. Çinko, cıva veya arsenik ihtivâ eden organik bileşikler, yüz yıldan beri bilinmekteydi. 1900 yılında V.Grignard, organik halojenleri susuz eter içinde magnezyum ile reaksiyona sokarak, kıymetli  ve çok yönlü bir kimyâsal ara ürün olan “grignard bileşiği”ni (R-MgX) elde etti. Grignard bileşikleri şimdi, silikonların üretiminde, eczâ endüstrisinde ve benzin katkı maddeleri olarak kullanılmaktadır. Tetraetil kurşun ve daha yeni olarak tetrame- til kurşun, benzinin oktan sayısını arttırmak için benzine katılır. Organo alüminyum bileşikleri, etilen, propilen ve diğer olefinlerin polimerizasyo- nunu başlatıcı olarak kullanılır. Bu polimerizas- yonlann sonucu olarak sentetik reçineler elde edilir. Organo silikonlar, sentetik reçine, sentetik kauçuk ve yüksek sıcaklık yağlama bileşikleridir. Kurşun, kalay ve cıvalı organometalik bileşikler sanâyide büyük ehemmiyet taşır. Mesela pekçok organokalay bileşiği ilâç sanâyiinde, böcek ilâçlarında, polivinil klorür kararlılaştıncılannda yer alır. Alüminyum alkiller, arganolityum ve organobor da organik bileşiklerin sentezlerinde kullanılırlar. Metil cıva bileşiği ise zehirli olması sebebiyle çevre kirliliğine yol açmaktadır. Fabrika artığı olarak sulara karışmasını engellemek için tedbirler alınmaktadır. Benzine katılan tetraetil kurşun veya tet- rametil kurşun da çevre kirliliğine sebep olduğundan kullanımı gitgide azaltılmaktadır.