OSMAN PAŞA Müderris, Gazi, türk devlet adamı (XVIII. yy).
Mahmud I devri sadıazamlarından Topal Osman Paşanın torunu ve Ratip Ahmed Paşanın oğlu. Si-listre savaşındaki (1774) başarısından dolayı gazi unvanını aldı.
OSMAN PAŞA Patrona, türk kaptanıder-yası (Rize 1785-1860). önce osmanlı donanmasında çalıştı, sonra da Mehmed Ali Paşanın donanmasına girdi, 1844’te yeniden Türkiye’ye dönerek eski görevine başladı. 1853’te türk-rus anlaşmazltğı sırasında, Anadolu ordusuna Batum üzerinden gönderilen sevkiyatı korumak için, 12 gemilik bir filonun başına getirildi; lncebu-run ile Amasra arasında donanmasıyle karakol görevi yaptı. Şiddetli bir fırtınadan dolayı Sinop’a çekildi, bunu haber alan Karadeniz’deki rus donanması, amiral Na-himov kumandasındaki gemilerle 30 kasım 1853’te baskın yaptı. Osman Paşanın güvenlik tedbiri almayışı, 6 gemilik rus donanmasının işini kolaylaştırdı; osmanlı filosu yok edildi; 2 000 denizci öldü; Osman Paşa ayağından yaralı olarak esir düştü. (M)
OSMAN PAŞA Tatar, türk müşiri (Gözle ve, ?-lstanbul 1924). Harp okulunu erkânıharp kolağası olarak bitirdi. Avrupa’da öğrenim gördü. Yemen ordusu kumandanı oldu. Rumeli’ye ayaklanmaları bastırmak için gönderildi (1908). İkinci Meşrutiyetin ilânı sırasında tutuklandı, sonra da emekli oldu. Ayan meclisi üyeliğinde bulundu.
