OSTEOPOROZ

OSTEOPOROZ; Aim. Osteoporose (f), Fr:
Osteoporose (f), İng. Osteoporosis. En sık görülen
metabolik kemik hastalığı. Hastalıkta kemik kitlesinin
ilerleyici olarak azaldığı, trabeküllerin (kemik
dokusu bağlantılarının) inceldiği, yer yer küçük
kırıkların meydana geldiği bir hastalıktır. Geride kalan
kemik dokusunun, kalite olarak tamamen normal
olması da hastalığın bir diğer önemli özelliğidir.
En sık, âdetten kesilmiş kadınlarda, daha sonra
da yaşlı erkeklerde görülür. Normalde insanın kemik
kitlesi 35 yaşma kadar artar. 40 yaşından sonra
yeni kemik yapma kabiliyeti azalır, yaşla bu durum
ilerler. Normalde, osteoporozlu kemikler ağrıya
duyarlı değildir. Ancak ileri deneylerde incelen kemikte
kırıklar meydana gelince, ağnlar dikkati çekmeye
başlar. Osteoporoz ya bu kırıklardan dolayı ortaya
çıkan ağrıların araştırılmasında veya çekilen bir
röntgen filminin incelenmesi sırasında tesadüfen
ortaya çıkar. Ağrısı sebebiyle sandalyede hareketsiz
oturan sırtının kamburu çıkmış yaşlı kadın tipi,
osteoporozlu hastaların tipik örneğini teşkil eder. Bu
hastaların hareketten kaçınmaları, osteoporozlarını
daha da arttırır. Eğilip kalkarken, eşya kaldırırken
belde ortaya çıkan ağrı ve bel filmlerinde kemiklerde
yoğunluk azalması tespit edilince, hastalık
teşhisi konulur. Yetersiz beslenme, kalsiyum
azlığı, hareketsizlik, steroid hormonların kullanımı
ve Cushing hastalığı, osteoporozun ortaya çıkışında
önemli faktörlerdir.
Tedâvisinde en önemli nokta, kilo vermek ve
hareketsizlikten korunmadır. Çeşitli fizik tedâvi
ajanlarıyla sırt ve bel kaslarının gevşetilmesi, belkalça
korseleri, âni-sert hareketlerden kaçınma,
eğilirken beli değil, dizleri kullanma alışkanlığının
kazanılması çok faydalı hususlardır. Ağrı kesiciler
hasta tarafından çok faydalı gibi görünürlerse
de aslında zararlı olabilmektedirler. Çünkü
ağrıları hissetmeyen hastalar sağlamlaştıklarını
zannederek hareketlerine dikkat etmezler ve zâten
mevcut olan küçük kemik kırıkları büyük boyutlara
varabilir. Bunların yanında proteince zengin
bir beslenme, kalsiyum, fosfor ve D vitaminini
ihtivâ eden ilâçlar faydalı olabilir.