ÖZERLER

ÖZERLER, XIV, yy.da Adana, Sis (Kazan), Dörtyol, Payas, İskenderun bölgelerinde yaşayan Üçok Türkmenlerinden bir boyun adı. Kaynaklarda Ozerli Türkmen-leri şeklinde de geçer, özeroğullarıyle birlikte birçok olaya karışan bu boy XV. yy.da çiftçiliğe başladı. Konargöçer olanlarına sonradan üzeyr Yürükleri dendi. (M) ÖZEROĞULLARI, Dörtyol, Payas, İskenderun, Belen ve Derbsak bölgelerini hâkimiyetleri altında bulunduran bir türkmen ailesi. Asıl yurtlan Payas-Erzın yöresidir; buraya özerili denir. Bugün Dörtyol’un bir mahallesi de özerli adını taşır. Özeroğul-larının elinde bulunan bu bölge OsmanlIlar tarafından bir sancak olarak idare edildi. Üçok Türkmenlerine bağlı olan özeroğulları Çukurova ve Payas bölgelerinde XIV. yy.dan itibaren faaliyette bulundular. Adını özer Beyden alan ailenin bilinen ilk üyesi, 137′!’te Sis’î (Kozan) kuşatan türkmen beyi Davud’dur, Davud
lJ82’de İsyan eden Dulkadıroğlu Süli Bey ile işbirliği yaptı; hu yüzden özeroğulları Memlukların saldırısına uğradı; çadırları yağmalandı, karşı koyanlar öldürüldü; özer-oğlu dağa çıkarak orada savunmaya geçti. Bunun üzerine Halep valisi Yulbuga en-Nasırı, Ozeroğlu’nun üstüne yürüdü, fakat Belen geçidinde yenilerek Antakya’ya çekildi* özeroğlu 1411’de Antakya’yı kuşatarak aldı ve Antakya naibi Can Beyi esir etti Fakat Gündüzoğlu Gördü Beye yenilerek esir düştü. Bir süre sonra ölen bu özeroğlu nun adı Aydoğmuş olabilir, özeroğul-ları memlûk sultanı Melikül Müeyyed zamanında önemli bir rol oynadılar (1419) 1425’te memlûk sultanı Barsbay, Rama-zanoğullarıyle savaşan özeroğullarına yar-•? ‘<tl- özeroğlu Davud eskisi
gibi Derbsak ve çevresinin emîri oldu; Kahire ye kadar giderek sultanla görüştü 1435 te özeroğlu, Karamanoğlu İbrahim Beyin Kayseri seferine katıldı. 1448’de Antakya, Hârım, Ayıntab bölgesinde şiî propagandası yapan Şeyh Cüneyd, Özeroğlu tarafından takip edildi; bütün mal ve ser-vetıni ona vererek yakalanmaktan kurtuldu. özeroğuüan, Osmanlı-MemlÛk savaşları sırasında (HS4-1489) Memlûkları tuttular. Ceyhan kıyısına gelen osmanlt ordusunun karşısına çıkan Üçoklu Türkmenleri arasında özeroğlu Mekki Bey de vardı özeroğulları bir süre Ramazanoğullarmm nüfuzu altında Dörtyol’da (İmraniye) yaşadılar; Yavuz Sultan Selim devrinde bu Doıge osmanlı idaresine geçince, üzeyr (veya özer) sancağı adını aldı, özeroğulları, Dörtyol, Payas, İskenderun ve Derbsak bölgelerim de kapsayan bu bölgede uzun süre sancakbeyliği yaptılar; nesilleri yerli halka karışarak ortadan kalktı, Osmanlılar zamanında bu bölge üzeyr (Özer) livası haline getirildi ve yeni bir kanunname hazırlandı (Kanunnamei Nahiyei Üzeyr). Bu tarihten sonra buradaki Türkmenlere Yö-rükânı Üzeyr adı verildi. (M)
ÖZET i. (öz’den). Yeni. Bir yazı veya sözün anlamını daha kısa ve özlü biçimde veren yazı veya söz: Bir romamn özeti. Bir nutkun Özeti. Esk. Hulâsa.
— Sine. Bk. SiNOPSIS. (M)