PARAFİN MUMU

PARAFİN MUMU; Aim. Paraffinwachs (rı),
(Das feste paraffin), Fr. Par affine (f) solide, İng.
Paraffin wax. Petrolden elde edilen renksiz, kokusuz
bir mum çeşidi. Parafin mumu ilk defâ 1829
yılında Reinchenbach tarafından odun katranından;
daha sonra bütümlü tabakalardan; 1867’den sonra
da petrolden elde edildi. 1947’de de sentetik parafin
mumu yapıldı.
Petrolün bir yan ürünüdür. Ayrıca ham petrolün,
parafininin giderilmesi gerekir. Ham petrolün
rafinasyonunda yan ürün olarak elde edilen
yağlı parafin önce sıcakta eritilir, sonra da soğutularak
yalnız parafinin donması sağlanır ve donan
posa şeklindeki parafin yağlr kısımlarından
süzülerek ayrılır. Bugün modern olarak çalışan
parafin îmâlâthâneleri de, yukardaki esasa dayanarak
parafin mumunu üretir. Yeni metodlara
göre yapılan parafin mumları % 2 0 kadar yağ ihtivâ
eder. Bâzı durumlarda yağ miktarı % 3’e kadar
düşürülür. Daha ileri saflaştırma ile renk, koku
ve tadı daha iyileştirilir. Saflaştırma işleminde
sülfat asidi ve kil kullanılır. Parafin mumları,
Poennsylvania ham petrolü gibi parafin esaslı
petrol türlerinden elde edilir. Ham parafin mumunun
erime noktası 37 ile 48 °C tam rafine edilmiş
parafin mumunun erime noktası ise, 48 ile
6 6 °C arasında değişir. Erime noktası yüksek olan
parafin mumu çoğunlukla 26-30 karbonlu alkanlardır.
Sentetik parafin mumu, İkinci Dünyâ Savaşından
sonra Fischer-Tropsch tekniğiyle elde
edildi. Bu metodda ham madde kömürdür. Kömürden
elde edilen karbon monoksit ve H2 karışımından
manyetik demirin katalitik etkisiyle
hidrokarbonlara dönüşür. Elde edilen ürünlerden
bir kısmı parafin mumudur. Bunlar çok beyaz
olup, petrolden yapılan parafin mumlarından
daha serttir. 50-55 karbon bulunduran sentetik
parafinlerin molekül ağırlığı ortalama 750 civârındadır.
Bâzı özelliklerden dolayı petrolden
yapılan mumların yerine kullanılır.
Parafine batırılmış veya parafinle kaplanmış
kâğıt ve karton, sıvı ve katı yiyeceklerin saklanmasında
kullanılır. Çünkü parafin mumları reaksiyona
girmez.
Çeşitli sanâyi dallarında kimyevî ve elektrikî
yalıtma maddesi olarak kullanılır. Tekstilde, eczâcılıkta,
kozmetik sanâyiinde plâstik, patlayıcı
madde ve elektrik malzemelerinin îmâlinde kullanılır.
Mum îmalâtmda bal mumunun yerini almıştır.