Holtzberg (42 yaşında) motorlarda plas-f I tik akşamı deneyen İlk kişi olmamakla bir-te bir motorun tüm parçalarını plastikten jabilen tek kişidir. Amerikalı sanayi araştı-ısı plastik motor sorununa köklü bir çözüm tirmiştir. New Jersey’deki küçük firması jlimotor Research) büyük işler üzerinde ça-maktadır. Ford Firması da parasal açıdan ça-malara ortak olmuştur. Her ne kadar Ford
Holtzberg’in plastik motorunda kullanılan piston, piston kolu ve supaplar. Bazıları salt plastik, bazıları ise plastik, hafif metal veya plastik keramik karışımıdır.
Firması diğer otomobil firmaları gibi keramik ve plastik yardımıyla yeni buluşlar üzerinde çalışmaktaysa da, Holtzberg Pollmotor Firması Ford’u yeni tasarılarına kolayca ikna etmiştir. Bir Ford yöneticisine göre: Pollmotor Firması yeni buluşu ile geniş ufuklar açmış ve bizim kolayca yararlanabileceğimiz büyük bir adım atmıştır.
Bilimsel yaratıcılığın en güncel örneği, Matty Holtzberg’in plastik motorudur. Amerikan Otomobil Dergisi “Automotive Industries”: “Bu müthiş teknik ilginçtir ki ne Detroit’ten, rte Japonya’dan, ne de Stuttgart-Untertürkenheim’-den çıkmıştır. İlk deneme saatlerini başarı ile tamamlayan New Jersey’li küçük firmaya gönül dolusu alkışlar”, şeklinde övgü ile yazmaktadır.
‘Matty Holtzberg Fairlawn/New Jersey’deki küçük bürosunda, “Bugüne çok uzun çalışmalarımız sonucu gelebildik. Bu işe, ilk kez 1970 yılında yarış otolarının bazı yedek parçalarını yaparak başladım. Ancak, hem ürettiğim yedek parçaların ve hem de tüm motorun çok ağır olduğunu gördüm. Plastikle ilgili araştırmalara 1972 yılında başladım” diye açıklamada bulunuyor. •
Matty hem teknik, hem de parasal sorunları aşmasını bildi. Bir yandan fonksiyonel plastik motoru geliştirirken; diğer yandan da parasal destek sağlamak üzere tanınmış otomobil fabrikalarının kapısını çaldı. Önceleri, Almanya’da Audi ve Daimler – Benz Firmaları projeye ilgi gösterdiler. Fakat, Matty’nın parasal istemi bu İlgiyi yok ediyordu. Bugün 1000 saatin üzerinde başarı ile denenmiş plastik motora o gün İçin sadece Ford Firması inanmıştı.
Plastik motor denildiğinde, bir çok kişinin aklına, ısıya dayanıklılık istemeyen bazı parçalatın plastikten yapıldığı bir karma motor tipi gelir. Ama “Polimotor Research Firması” bir benzinll motorda hemen her türlü parçayı plastikten üreterek bunun aksini kanıtlamıştır. Ye-
76 Kg. plastik, 318 BG (Beygir Gücü) verime nasıl erişiyor? Bir Amerikalı, % 90 kısmı yumuşak plastikten bir motor geliştirmiştir. Motorun verimi 318 BG’© erîşebilmektedir. Ford Firması, bu motorla ilgilenmekte ve yarış otolarında denemek istemektedi
bloku, karter, silindir ve pistonlar plastiktendir. Kullanılan materyal grafit ve cam elyafla kuvvetlendirilmiş epoksit ve poliamidtir. Elyaf aynen beton içindeki çelik hasır görevini yapmaktadır. Plastik esnek yapı özelliği kazanmaktadır. Isıya dayanıklılık karışıma göre değişik olarak 3009 C’a kadar çıkmaktadır.
Motor konstruksiyonu olarak 2.3 litre hacimli 4 silindirli yukarıdan eksantrik milli tip esas alınmıştır. Aynı motoru Ford Firması Amerika’da metalden Mustang modelleri için üretmektedir. Holtzberg metal motoru plastikten dökmüştür.
Metal aksam kullanılmadan plastik motorun çalışması zaten düşünülemez.Özellikle, sıcak egzoz gazlarının plastik materyali etkilediği veya mekanik sürtünmenin plastik yüzeyine aşırı bir yük getirdiği yerlerde Holtzberg metal kullanmıştır. Supap sapı plastikten olmakla birlikte geniş kısmı metal olarak düşünülmüştür. Matty ilk önce tümü sentetik maddeden sunap yapma-
mını ısıya dayanıklı keramik İle kaplamıştır. Supap denemeleri hâlâ devam etmektedir.
Metal aksam kullanılması zorunlu olan bir kısımda silindir bloklarına geçirilen ve devamlı su ile soğutulması zorunlu olan silindir yanaklarıdır. Eksantrik milinde plastikten yapılanı ancak birkaç dakika çalıştıktan sonra kuvvetlice aşınmakta ve supaplar görevini yapmadığından motor susmaktadır. Aynı nedenle, krank milinin de metalden yapılması zorunludur. Holtzberg tarafından geliştirilen sentetik özellikli krank mili uzun ömürlü olarak gerekli devir gücüne erişememekte ve devam ettirememektedir. Ancak, bu konuda ileriki günlerde mevcut materyalden daha çok ısıya dayanıklı ve daha sert sentetik maddelerin üretilebileceği düşünülebilir. Yine de uzun bir süre plastik-metal karışımı devam edecek, metal akşamın motordan çıkarılması uzayacaktır.
Matty Holtzberg’e göre, bir motorda bütün parçaların plastikten yapılması zorunlu değildir.
Plastik motorun, metal kadar sağlam plastik parçalan. Plastik motor sözcüğü abart-ma değil; gerçekten de özel bir plastikten yapılmış.
Matty Holtzberg hedefine ulaşmıştır.
Plastik motorun ağırfığı tam 76 kg’dır. Yani d’un aynı güçteki 187 kg. gelen motorundan laşık % 60 daha hafif, buna karşın plastik tor metal kardeşi kadar güçlüdür. Yani, daki-
I 5 300 devirde 100 BG. verime ulaşabilmek-ir Yeni motorun bu ilginç verim gücünden yarışlarında yararlanılması düşünülmektedir, nedenle Ford Firması Polimotor’un buluşunu ış otosuna monte ederek denemeyi planlamadır. Ford Yarış Yönetcisi Michael Krane-s plastik motor ile bu yıl içinde yarışa ka-jileceklerini ve eğer motor sert yarış koşül-ıda başarılı olursa, güvenli bir biçimde bi-otolarında da kullanılabileceklerini belirt-;tedir.
Geleceğin yarış otosunun motoru hemen he-ı hazırdır. Plastik motorun ilk önce Formel-ll ş otosuna montesi düşünülmektedir. 1.922
(Sayfa 10’dan devam)
üğü açıktır. İkinci zamanda başlayan memeli mi, üçüncü zamanda ileri derecede evrimsel ınrna göstererek, yeni türlerin ortaya çıkma-yol açmıştır. Bunlar ya İkinci zamanın sola ortadan kalkan sürüngenlerden boşalan ya-alanlarına yerleşmiş, ya da yeni yaşam alanla yerleşmiş, yeni yaşam alanlarını doldur-lardır Üçüncü zamanın başlarında yumurtla-memeliler, keseli memeliler ve plasentalı lelller bulunmaktadır. Üçüncü zamanın son mü olan Ouarterner’de insan türemiştir. Yer kabuğunun en derininde kalmış olan kalarda ki fosillerden, örneğin birinci za-dan, ikinci ve üçüncü zamana ait fosiller ılaştırılacak olursa, gözlenen çeşitlilik, söz ısu zaman aralığı içinde birçok küçük değişirin birikere’k, gittikçe artan sayıda yeni lerin evrimleştiğinin kanıtıdır. Bunun yanın-sazı türlerin ortadan kalktığı, yenilerinin tü-
vııve ı .uuv oaaucıı ıa£ia va 11 j? u rı 111119 LI r- D*J 50*
nuç bir metal motor için dahi büyük başarıdır.
Ön deneme sonunda ilginç gelecek sonuçlar elde edilmiştir. 4.000 devirde çalıştırıldığında metal kardeşine göre plastik motor daha sessizdir. Bunun nedeni plastik kısımların gürültüyü % 30 oranında gizleyebilmesidir. Aynı zamanda plastik motorda metal motora göre daha az titreşim ölçülmüştür. Matty Holtzberg bu konuda mantıksal bir açıklama getirmiştir. Eğer, bir motorun ağırlığı % 60 oranında hafiflerse, titre-çim de bu oranda yok olacaktır.
Plastik motorların geleceği çok parlaktır. Daha şimdiden diğer otomobil firmalarından talepler gelmektedir. Holtzberg buluşunun en fazla beş yıl içinde Amerika dışında da lisans karşılığı binek otolarına konulacağından emin görülmektedir.
Hobby’den Çeviren : Or. Aydın ÖZTAN
