ABD’nin kuzey-batı’sın- da yaşayan Kızılderililer, özellikle tarımsal (mısır) bir gelenekleri olmakla birlikte, avcılık da yapıyorlardı (tavşan, geyik, karaca ve bizon). İlkin yerleşmiş oldukları Utah, Colorado, Arizona ve Yeni Meksika’da en görkemli dönemlerini yaşayarak (XIII. yy.) koloniler halinde Texas, Nevada ve Kan- sas’a yayıldılar. Bu dönemi, İspanyol kolonların gelmesiyle (1540) başlayan bir gerileme dönemi izledi ve onları batıya doğru bir göçe zorlayan İspanyol kolonlar, bugün yaşadıkları bölgelere yerleşmelerine yol açtılar. Beyaz sömürgeleştirmeye başarıyla direnen Pueblolar’ın yığınsal bir nitelik taşıyan 1680 ayaklanmalara bütünleşmeye razı olmadıklarını gösterdi ve günümüze kadar süren bu tutum, birçok töre ve inançlarının korunmasını sağladı. Doğu’daki Pueblolar (teva, tiva, tanoan ve keresan köyleri), iki yarı biçiminde bir bölünmeye ve iyileşme ayinleri yapan gizli derneklerin varlığına dayanan bir toplumsal yapıya sahip topluluklar halinde, rio Grande kıyılarında yaşamaktadırlar. Öteki pueblo köyleri (ZuPıİler), Batı’daki Pueb- lolar’ın başlıca temsilcileri olan Hopiler’ in yerleştikleri Yeni Meksika ve Arizönâ sınırında yer alan köylerde kurulmuşlardır. Pueblolar’ın mitolojisi çökel bir evren başlangıcı inancına dayanmakta ve bu inanç kendini insanlar, atalar ve.tanrılar arasında var olan zorunlu karşılıklı bağıntıyı dile getiren temel atalar tapmasıyla (kaçina) ortaya koymaktadır.
PUEBLOLAR
19
May