ŞAHKULU

ŞAHKULU, Anadolu’daki Safevî fedaîlerinden.
Şahkulu, Baba Tekeli veya Karabıyıkoglu ve Şeytankulu
da denir. Safevîli Şeyh Haydar’ın halifelerinden
Haşan Halife’nin oğludur. Teke’de doğduğu tahmin
edilmekte olmasına rağmen tarihi bilinmemektedir.
Babasıyla beraber Antalya taraflarında Korkuteli
kazasına bağlı Yalım Köyü civarında bir mağaraya
çekilip, riyakârca ibadete başladı. Mağaradaki münzevî
hayâtı zühd ve takvâ olarak telâkki edildi. Etrafına çok
cahil taraftar toplandı. Şah lsmail-i Safevîye bağlılı­
ğını arz etti. Şah İsmail, Şahkulu ve halifeleri vasıtasıyla
Batı Anadolu ve Rumeli’de Serez, Selânik,
Yenice-i Zagra, Filibe, Sofya ve diğer iskân sahalarındaki
halkı kendisine bağlanılması istikâmetinde propaganda
yaptırdı. Şahkulu onbin kadar taraftar
tpplaymca Sultan İkinci Bayezid Hân (1481-1512)
devrinin son zamanındaki şehzâdeler mes’elesinden
faydalanarak isyan etti. Antalya’dan Manisa’ya dönmekte
olan Şehzâde Korkud’un hâzinesini gaspetti.
Safevîli Şah İsmail’in halifesi olduğunu ilân etti. 9
Nisan 1511 *de on Muharrem günü soygun, talan,
tahrip ve çevreye saldırmaya başladı. Antalya’yı
basıp, şehrin kadısını şehid etti. Şahkulu katliam,
tahrip ve soygundan daha da zenginleşip cüreti arttı.
Kızılcakaya, İstanos, Elmalı, Burdur, Keçiborlu’yu
basıp, kadılarını ve halkın bir kısmını katlettirdi.
Kütahya önlerine geldi. Hedefi Karaman’ı işgâl
etmekti.
Şahkulu’nun isyanı üzerine bölgeye Anadolu
Beylerbeyi Karagöz Ahmed Paşa gönderildi. Karagöz
Ahmed Paşa, Şah Kulu ve kuvvetlerine pek önem
vermediğinden çok az sayıda askerle hareket etti.
Osmanlı askerleri asileri önce yendi; Karagöz Paşa
asileri küçümsediğinden sonra yenilip, esir edildi.
Şahkulu 1511 baharında Kütahya’ya gelip, kale
önünde Karagöz Ahmed Paşa’yı öldürdüyse de, şehri
alamadı. Manisa valisi Şehzade Korkud, Şahkulu’
nun asiliğini, katliam ve tahribatını merkeze yazdı.
Vezir-i âzam Hadım Ali Paşa, Amasya valisi Şehzâde
Ahmed ve oğlu Osman, şehzade Şahenşah’ın oğlu
Mehmed, asileri yola getirmekle vazifelendirildi. Şahkulu
kuvvetleri Karaman Beylerbeyi Haydar Paşa’yı
da şehid ettiler. Şahkulu’nun adamları, Osmanlı kuvvetlerince
Kızılkaya denilen sarp bir dağda sanldı.
Şehzâdeler meselesi, asilerin muhasarasını gevşetti.
Asiler muhasaradan kurtuldu. Şahkulu İran’a kaç­
mak istedi. Vezir-i âzam Ali Paşa, Şahkulu ve kuvvetlerini
takip etti. Ali Paşa, Kayseri ile Sivas arasında
onlara yetişti. Ali Paşa ile Şahkulu kuvvetleri Gökçe-
çay yahud Çubukova mevkiinde muharebeye tutuş­
tular. Şahkulu 1511 yazında meydana gelen
muharebede öldürüldü. Ali Paşa, Şahkulu’nun kuvvetlerini
bütünüyle imha etmek gayesiyle büyük bir
gayret ile mücadeleye tutuştu. Ali Paşa’nın yanında
takipte bulunurken çok az kuvvet kaldığından, şehid
düştü. Şahkulu kuvvetleri İran’a kaçtı.