Saraybosna
5 .–Hersek Cumhuriyeti’nin başkenti. Miljacka ır- ~ıi. Dinar dağları arasında oluşturduğu dar vadide,
Saraybosna’da, 1530’da yapılan, içi kalem süsleriyle süslü Gazihüsrevbey camisi (Begova camisi de denir). Kent, Sırpların saldırılarından, özellikle 1992’de büyük zarar görmüştür. |
Trebevic dağının eteğinde yeralan Saraybosna’nın nüfusu 525 980’dir (1991 tah.). Halkının büyük bölümü müslüman olan (XV. yy.-l 878 arasında Osmanlı İmpa- ratorluğu’na bağlı kalmıştır) Saraybosna, Osmanlı döneminden kalma çok sayıda anıt içermektedir: 1458’den kalma Hünkâr camisi (Ebülfeth camisi, Eski cami de denir), 1530’dan kalma Gazihüsrevbey camisi ve külliyesi, 1560’tan kalma Alipaşa camisi, 1561’den kalma Ferhatpaşa camisi, vb.
1878’de Osmanlı yönetiminden Avusturya yönetimine geçen (1908’e kadar Osmanlı toprağı sayıldı) Saraybosna, Avusturya-Macaristan arşidükü FranzFerdi- nand’ın kentte bir Sırp terörist tarafından öldürülmesiyle, Birinci Dünya Savaşı’nın başlamasında önemli rol oynadı. Savaştan sonra yeni kurulan Yugoslavya’ya geçip, Bosna-Hersek Cumhuriyeti’nin başkenti oldu. Yugoslavya’nın parçalanma sürecinde, Boşnak-.Hırvat çoğunluğun bağımsızlık ilan etmesiyle (Ekim 1991) başlayan iç savaşta, Saraybosnalı Sırpların ayrı bir Bosna- Hersek Sırp Cumhuriyeti ilan etmelerinden ve Sırbistan’ın yardımıyla kente art arda saldırılar düzenlemelerinden büyük zarar gördüyse de, saldırılara direnmeyi günümüze kadar (Mart 1995) sürdürdü. (Ayrıca Bk. BOSNA-HERSEK.)