Güzel başlangıç… Bir toplumda, davranışları denetlemeye yö
nelik benimsenmiş ve örf haline gelmiş kurallar vardır, insanlar
bu kurallar sayesinde toplum içinde ve bir arada yaşarlar. Adâb-ı
muaşeret, görgü kuralları, sosyal davranış kuralları, nezaket kural
ları gibi isimlendirmelerle de anılan bu kurallara uymak, insanlar
arasındaki ilişkilerin sağlıklı bir şekilde sürdürülmesine yardımcı
olacak güzel bir başlangıç adımı atılmasını sağlar.
Toplumsal ayar… Sosyal davranış kuralları hukuk kuralları gibi
yazılı değildir. Bu kurallara uyanlar takdir edilmek dışında bir
ödül kazanmaz, uymayanlar da ayıplama dışında bir yaptırımla
karşılaşmaz. Ancak öz hepsinde aynıdır: Kendine nasıl
davranılmasını istiyorsan karşındakine de öyle davran! Bu davra
nış kuralları dinin esaslarıyla çelişmediği sürece müslüman birey
tarafından dikkate alınır.
Güzel ahlâkın tezahürü… Dinimiz, insanların birbirleriyle iyi iliş
kiler içinde olmalarını ve güzel geçinmelerini emreder. Bir top
lumda güzel geçimin yerleşmesi de bireylerin birbirlerine karşı
saygılı, diğerkâm, alçakgönüllü olmalarına bağlıdır.
Herkes için farklı… Sosyal davranış kuralları insanlar birbirini
daha yakından tanıdıkça, aralarındaki sevgi güçlendikçe, açık
kalplilik ve samimiyet geliştikçe daha farklı bir boyut kazanır.
Belki başlangıçta şekilcilik gibi gelen bu kurallar, zamanla muha
tabımıza ve onunla oluşturduğumuz ilişkiye gösterdiğimiz hassa
siyetin bir göstergesine dönüşür. Önceleri kişiye yük gibi gelse de
zamanla farklı bir zevk alır.
Sosyal İlişkilere Dair Görev ve Sorumluluklarımız
11
Ağu