TATARLAR

TATARLAR, Volga Nehri ve kolu Kama’nin boylarında, Ural Dağları’ nin doğusundaki bölgede yaşayan, Türkçe konuşan kavim. Tatarlar, Sovyet Sosyalist Cumhuriyetleri Birliği’nin Avrupa kıtasında kalan bölümünde ve Sibirya’nın güneyinde de yaygın olarak yerleşmişlerdir. Eskiden, Tatar adı değişik halklar için kullanıldı. Asya bozkırlarında yaşayan Mogollara ve Türklere; Moğol İmparatorluğu egemenliğindeki halklara ve devletlere (Kırım Tatarları, Sibirya Tatarları, Kazan Tatarları ve Kazimov Tatarları) Tatar adı verildi. Volga boyunda yaşayan Tatarların kökeni, İ.S. 1. yüzyılda Güney Rusya bozkırlarında oturan göçebe Türk kavimleriydi. Rusya’da Moğol İmparatorluğu’nun kurulmasıyla birlikte başka etnik öğeler de Tatarlara katıldı. 9.-15. yüzyıllar boyunca Tatar ekonomisi tarıma ve hayvancılığa dayanıyordu. Tahta, seramik, deri ve maden zanaatkârlığı da gelişmişti. 18. ve 19. yüzyıllarda Tatarlar yeni kazanılan Orta Asya bölgelerinde ticaret, politika, eğitim ve idari işlerle uğraşıyorlardı ve yayılan Rus İmparatorluğu içinde iyi bir yer edinmişlerdi. Karmaşık bir toplumsal örgütlenmeleri vardı. Askeri ve idari üstünlük soylulardaydı. Hükümet başkanı, Tatar Devleti’nin hanıydı. Hanın ailesinin bir kısmı, 16. yüzyılda yapılan bir antlaşmayla Rus asillerinden sayıldı. Tatar toplumundaki bu tabakalaşma, Rus Devrimi’ne dek sürdü. 14. yüzyılda İslamiyet’i kabul eden Tatarlar bu dini Türkistan’da yaygınlaştırdılar. Tatarlar günümüzde, 1920’de kurulan Tatar Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti’nde yaşamaktadırlar.