TRANSANDANTAL MEDİTASYON
“TM; zihni, en son incelme (rafine olma) noktasına dek keskinleştirme yöntemidir. ”
M. Mahesh YOGİ
TRANSANDANTAL MEDİTASYON (TM) NEDİR?
Çok basit bir tarif belki ama M. Mahes Yogi’nin hemen konu başlığına aldığımız sözü, TM yöntemini çok iyi ve net bir şekilde tarif etmektedir. Kelime anlamı olarak meditasyon, derin düşünce; transandantal meditasyon ise düşünceyi aşmak demektir. TM yöntemi çok karışık ve öğrenilmesi zor bir yöntem değildir. Basit ve pratik olması aslında onu günlük yaşantımıza uyarlamamız ve yaşamımızın bir parçası haline sokmamız açısından bize önemli avantajlar sunar. TM bir meditasyon yöntemidir. Fakat diğer meditasyon yöntemlerine göre farklılıkları ve üstünlükleri vardır. Kısaca; bulunduğunuz ortamda dış etkenlerden tamamen bağımsız olabilecek kadar kendinizi yoğunlaşma etkinliği içine girerek zihnen, ruhen ve bedenen size çok değişik açılardan olumlu farkındalıklar kazandıracak bir yöntemdir. Mantra adı verilen Sanskritçe bir kelimenin zihnen tekrarlanması ile yapılır. Bu kelime sadece ses anlamı olan bir kelimedir. Kendisi kelime olarak anlam ifade etmez.
Tarihçesi
TM, çıkış ve uygulanış olarak çok eski köklere sahiptir. Ama günümüz insanının kullanımına 1950’li yıllardan sonra sunulmuştur. İlk çıktığı yıllarda faydaları bu kadar net bilinmemekteydi. Bu da son derece doğaldır. Elde edilen deneyimlerin sonuçlan, tavsiye edilen insanların onu yaşamlarının bir parçası haline sokmalarının ardından oldukça önemli görüldü. Çünkü bu deneyimler sıra dışı ve insan sağlığını olumlu yönde etkileyen sonuçlar ortaya koymaktaydı. TM yöntemi daha sonraları tüm dünya ülkelerinde oldukça hızlı bir şekilde yaygınlaşmaya başladı. Dernekler, çeşitli hizmet cemiyetleri, gönüllü kuruluşlarca toplumun her kesimi ve her yaş grubuna tavsiye edilerek uygulanmaya başlandı. TM öğretmenlerinin eğitimi ve onların gönüllü bir şekilde çok yoğun olarak çalışmaları, bu başarıda önemli rol oynamıştır. TM derneklerinin bulunmuş oldukları ülkelerde üyelerine, onların çevrelerine ve özellikle elit kesimlere yönelik etkinlikleri (birlikte tatil programları, çeşitli otellerde hafta sonu dinlenmeleri gibi) TM’nin tanıtımında faydalı olmuştur. Ayrıca dernek yayın organları, çeşitli kitap ve dergiler ayurveda tedavisi ile ilgilenen hekimlerin tavsiyeleri ile bugünkü seviyesine ulaşmıştır. TM tekniği dünyanın çeşitli üniversitelerinde ve ayrıca Maharishi Mahes Yogi’nin kurduğu Maharishi Uluslararası Üniversitesi (1971), İsviçre Maharishi Avrupa Araştırma Üniversitesi (1975), İngiltere Maharishi Doğal Yasa Üniversitesi (1982) ve bu üniversitelerin dünya üzerindeki yaygın kolları ile uygulanmaya devam etmektedir. Türkiye’de İstanbul, İzmir, Ankara ve Adana’daki dernek çalışmaları 1966 yılından beri devam etmektedir. Şu anda dünya üzerinde üç milyondan fazla insan TM yöntemini uygulamakta ve her gün onun kendi sağlığına kazandırdığı olumlu etkiyi deneyimlemektedir.
Nasıl Etki Eder?
TM tekniğine dışarıdan bakıldığında öğrenilme aşamalarmdan özellikle seremoni kısmının yapılış şekli, sanki bir dinî tarikatın davranışı gibi değerlendirilebilir. Şekilciliğin her türlüsü sorgulanmaktadır artık. Burada bazı kişilerin yanlış yorumlar çıkarabilecekleri değişik uygulamalar da vardır. Yöntemin eleştirilmesine sebep olan tarikat ya da farklı bir cemaat görünümünün oluşması daha çok bu uygulamalardan kaynaklanıyor olabilir. Her ne kadar yanlış anlayabilecekler çıksa da, TM tekniği herhangi bir dinî inancı ya da tarikatı tavsiye etmiyor. Tüm dinlere eşit mesafede duruyor, saygı ile yaklaşıyor ve Allah inancını kabul ediyor. İnançsızlığı savunan hiçbir düşüncenin ve yöntemin sağlığımızı olumlu yönde etkileyebileceğine kesinlikle inanmıyorum. TM tekniği kendisinin, günlük yaşamdaki başarımızı arttırmamızı sağlayan pratik bir teknoloji olduğunu ileri sürmektedir. Her yöntemin tüm yalınlığıyla kendisini ifade etmesi için özgür bir ortam oluşturulmalı ve kendisinin kendisini tanımlayışına saygı duyulmalıdır. Çünkü hiçbir yöntem ve uygulama aslından farklı bir şekilde tanınmayı kabul etmez. Sağlığın mükemmelleşmesinde uygulanan yöntemlerin farklı dinlerden olabileceğine ve bunların da uygulama boyutunda bizi kesinlikle olumsuz yönde etkilemeyeceğine inanmaktayım. Sağlıklı olmak, insanın kendi inanç sistemine daha çok bağlanmasına neden olmaktadır. Böylelikle insanın ulaştığı dinginlik ve olumlu ruh hali, manevî yaşantısını pozitif yönde etkileyecektir. Eskiden meditasyon, yapılması ve ustalık kazanılması oldukça zor bir yöntem olarak değerlendiriliyormuş.
TM doğru uygulandığında, hiçbir konsantrasyon ve zihinsel çaba gerekmeksizin sizi saf zekâ, birleşik alan denilen zihinsel fonksiyonlarınızın minimuma inmesiyle 20 dakikalığına hoş bir yolculuğa çıkarmaktadır. Günde iki kez ve yirmişer dakikalık zamanı kapsayacak şekilde yapılması önerilmektedir. Yapılması tavsiye edilen zamanlar ve oturuş şekilleri vardır. Sabahları uykudan kalktıktan hemen sonra ve aç karnına en fazla saat 10:00’a kadar, akşamları da yine aç olarak 16:00’dan sonra yapılması önerilmektedir. Sandalyede, koltukta, yerde değişik şekillerde bağdaş kurarak oturmak mümkündür. En kolay ve rahat olanın tercih edilmesi önerilmektedir. Örneğin şehir içinde yoğun trafiğin arasında otobüste otururken rahatlıkla gözlerinizi kapatarak uygulayabileceğiniz bir yöntemdir. Böylelikle hem zamanı iyi değerlendirmiş olacak, hem de bu süre zarfında dinlenmiş olacaksınız.
TM yöntemi ile tanışmadan önce birkaç değişik meditasyon tekniğini öğrenmiş ve uygulamıştım. Bu meditasyon tekniklerini uygulamak çok da kolay değildir. Bu yöntemleri öğrenmek ve bir hekim olarak öğretmek son derece doğal kabul edilebilir. TM yöntemi için bu durum tamamen farklıdır. TM yöntemini öğretme yetkisi sadece TM öğretmenlerine verilmiştir. Bu öğretmenler yaklaşık bir sene gibi zorlu bir eğitimden geçirilirler. Bu eğitimin sonunda başarılı olanlar TM öğretmeni olma hakkına kavuşurlar. TM tekniğini sadece kendinize uygulamanız koşulu ile öğrenmeniz mümkündür. Öğretmek ve başkalarına uygulamak için öğrenemezsiniz. Bu, TM’nin bir disiplin doğrultusunda öğretilmek istenmesinden kaynaklanmaktadır. Yöntemi öğrenmeye başlamadan hemen önce bir başkasına kontrolsüz bir şekilde öğretmemesi için tüm katılımcılara bir anlaşma metni imzalatılır. Bu uygulama, bazı kişilerce yöntemin kendisinin kendisi tarafından yayılmasını engelleyen bir tavır içine girdiği şeklinde değerlendirilebilir. Oysa mantık tamamen farklı ve uygulamanın gizemini koruyacak şekilde gerçekleşmektedir. Gizemin ölçüsü de önemlidir. TM öğretmenleri sorulan bazı sorulara net ve açık cevaplar vermekte zorlanabilmektedirler. TM öğretmenimiz şaka yollu “portakal orada kal” demek suretiyle soruların bazılarına cevap vermek istemedi. Bu da uygulamanın gizeminden farklı olarak, sanki son derece gizli tutulmaya çalışıldığı veya yöntemle ilgili birçok sırrın olduğu şeklinde değerlendirmelere neden olmaktadır. Bu değerlendirmeler daha çok olumsuz yönde yapılmaktadır. Diğer meditasyon teknikleriyle karşılaştırıldığında TM hemen hemen % 100 daha fazla bir başarı oranına sahiptir. Çok kolay öğrenilir ve pratik bir şekilde her yerde uygulanabilir. TM ’de mantralar (sinir sistemi üzerindeki titreşimsel etkilerinin özellikle yararlı olduğu söylenen sesler) kullanılmaktadır. Bu mantralar kelime olarak bir anlam ihtiva etmezler. Mantraların etkili olmasının ardındaki bilimsel gerçek, seslerin fizyoloji üzerindeki gücünden kaynaklanır. Mantralar TM öğretmenleri tarafından kişinin özelliklerine göre tespit edilir. Sesler beyinde elektromanyetik algılanır ve olumlu bir etkilenme meydana getirir. Dalgalar halinde bu seslerin etkinliği tüm beyni kuşatmakta, beynin bu olumlu etkilenmesinden sonra tüm insan fizyolojisi de buna dâhil olmaktadır. Bu etkilenme birbirini takip eden uygulamaların sıklığı ve disiplini oranında başarıyı kesin bir şekilde her açıdan ortaya çıkarmaktadır.
TM esnasında mantralar; düşünceler ya da silik fikirler halinde zihinsel olarak işitilir, fakat sesli olarak söylenmez ve dinletilmez. Çünkü mantralar, zihnin bilinçli düşünceleri aşmasını sağlayan araçlardır. Bunların sesli olarak söylenmesi zihnin içe yönelik duruluşunu güçleştirir. Zihinsel olarak oluşturulan sesler, sinir sistemi üzerinde harici olarak oluşturulan sesler kadar etkilidir. TM sırasında zihin, mantranın daha ince düzeylerini deneyimler ve sonunda bilinçli düşünceyi aşar. Bilinçli düşünceyi aşmak, kuantum düşünce sistemine girişin kapılarını aralar. TM esnasında elde edilen deneyim, derin bir iç sessizlik durumu, zihnin tamamen uyanık, ancak tam bir sükûnet içinde bulunduğu bir süreç olarak ifade edilmektedir. Zihnin durağanlaşması aslında doğadaki bir geri çekiliş gibi değerlendirilebilir. Her geri çekilişin ardından gelen şey daha gür, dinamik, aktif olma eğilimindedir. Zihinsel süreçlerdeki bu değişim belirgince hissedilebilecek boyutlarda gerçekleşir. TM ile ilgili olarak dünyanın 30 ülkesinde 210 üniversite ve araştırma merkezinde 500’den fazla çalışma yapılmış ve elde edilen sonuçlar 100’den fazla akademik dergide yayımlanmıştır. TM ile ilgili olarak yapılan tüm araştırmalar 5 ciltten oluşan bir eserde toplanmıştır. Bu eserlerde TM ’nin tüm faydaları, TM ile ilgili yapılmış tüm araştırma ve incelemeler en ince detaylarına kadar anlatılmaktadır. Düşünce ufkunu büyük farklılıklar meydana getirerek anlama fırsatını bulduğu Kuantum düşünce tekniğine olan olumlu yaklaşımı ile TM, aslında yeniden oluşan bir insan meydana getirme isteğini de içinde barındırır. Başlı başına zihinsel yapılanmanın çok daha ötesinde, orijinal farklılıkların deneyimlenmesini sağlar. TM tüm bu olumlu etkilerini birleşik alan denilen ve çok farklı değerlendirmelerle anılan bir bölgede kalarak gerçekleştirmektedir. Aslında birleşik alan’da trans duru- mundayızdır. Bu alanla ilgili olarak çok uçuk değerlendirmeler yapılmakta ve kanımca olay fazlaca abartılmaktadır. Mantra meditasyonu olan TM yönteminin tıbbî açıdan meydana getirdiği tüm faydalar da bu trans halinden kaynaklanmaktadır.
Nasıl Öğrenilir?
TM tekniğinin öğrenilmesi, yedi gün içinde ve yedi aşama şeklinde olmaktadır.
-Birinci gün herkese açık ve ücretsiz TM yöntemine genel bir bakış ve sağladığı olanakların değerlendirilmesi ile ilgili bir saat süren bir tanıtım konferansı yapılır.
– ikinci gün 30 dakika süren, yine herkese açık, TM ’nin işleyişi ve kaynağı ile ilgili bir hazırlık konferansı yapılır. Burada, etki etme mekanizması hakkında genel bazı bilgiler sunulur.
-Üçncü gün TM öğretmeni ile birebir görüşme yapılır. Bu, beş dakikalık bir zaman dilimi içinde gerçekleşir. a -Dördüncü gün kişinin TM tekniğini öğrendiği ve bir saat süren aşamanın gerçekleştirildiği gündür. Bu gün, kişinin yapısı dikkate alınarak TM öğretmeni tarafından kişiye özel mantra tespit edilir ve kişiye bunu zihinden tekrarlaması öğretilir.
– Beşinci gün izlenimler değerlendirilerek doğrulanır ve doğruluğu onaylanır. Bu uygulama gerçekte mantramn hatırlanıp hatırlanmadığının kontrolü ve uygulamasının doğru olup olmadığının teyit edilmesidir. 90 dakika sürer. « -Altıncı gün izlenimlerin değerlendirilerek doğrulanması ve TM ’nin yararlarının deneyimlenmesi ile istikrara kavuşmanın sağlanıp sağlanmadığının kontrolü yapılır. 90 dakika sürer.
– Son günde, ise izlenimler değerlendirilir ve yüksek bilinç halleri açıklanır. Son iki toplantı genel katılımla birlikte yapılan, herkesin kendi deneyimlerini açıkça ifade ettiği toplantılardır ve 90 dakika sürer.
TM’NİN OLUMLU ETKİLERİ
TM, derin bir gevşeme yaratırken aynı zamanda zihinsel uyanıklığı da artırmaktadır. Zihnin açılmasını ve fonksiyonlarının hızlanmasını sağlamaktadır. TM uygulayıcıları için tekniğin gerçek önemi, günlük yaşamın niteliği üzerinde oluşturduğu derin etkilerde yatar. Uygulayıcıların istemiş olduğu asıl amaç da budur. Bu etkiler Dr. D. Ka- nellakos tarafından Stanford Üniversitesi’nde verilen bir konferans sırasında şöyle özetlenmiştir:
1) Enerji artışı ve herhangi bir çalışmanın yerine getirilişinde yeterlilik,
2) Fiziksel ve zihinsel gerilimin azalmasının yanı sıra, zihinsel sükûnetin artması,
3) Alkol dâhil uyuşturucu ilaçlara olan bağımlılık düzeyinde belirgin azalma ya da ortadan kalkma,
4) Yaratıcılığın, üreticiliğin ve sezgi gücünün artışı,
5) Uykusuzluk gibi fonksiyonel rahatsızlıklarda iyiye doğru gelişme.
TM sırasında kol kaslarındaki metabolizma önemli ölçüde azalmaktadır. TM yapanların kan örneklerinin incelenmesi ile alyuvarların metabolizmasında bir yavaşlama olduğu tespit edilmiştir. TM sırasında kollara, bacaklara ve iç organlara giden kan miktarında belirgin bir azalma olur. Buna rağmen kalp hızında yavaşlama meydana gelmez. Bu iki bulgunun neticesinde, araştırmacılar böyle bir olayın nasıl meydana geldiğini araştırmaya başladılar. Eğer kalp hâlâ normal bir şekilde kan pompalamaya devam ediyorsa bu fazla kan nereye gidiyordu? Araştırmacılar bu fazla kanın beyne gittiğini kanıtladılar. Beyne giden kan akımındaki artış, büyük bir olasılıkla artan beyin hücresi aktivitesi için gerekli oksijen ve besleyici maddeler sağlamaktaydı. Bu yüzden TM sonrasında uygulayıcılar kendilerini her zamankine oranla daha canlı ve zinde hissetmektedir. TM’nin; korku, panik ve endişe gibi bulgularla kalpte çarpıntı, ellerde titreme gibi şikayetlerin toplamının veya bir kısmının meydana gelmesiyle oluşan, anksiyetenin tedavisinde de diğer meditasyon yöntemlerine göre en az iki kat daha etkili olduğu tespit edilmiştir. Anksiyetenin azalması plazma kortizol seviyesindeki azalma ile birlikte gider. TM yöntemini üç ya da beş yıl gibi süreler zarfında düzenli yapanlarda plazma kortizol seviyelerinde belirgin azalmaların olduğu tespit edilmiştir. TM’nin ayrıca serbest radikallerin genel dolaşımda azalmasını sağladığı da yapılan bazı bilimsel araştırmalarla ispatlanmıştır. Ayrıca sağlık kalitesinde bozulma olmaksızın ilaç giderlerinde yarı yarıya bir azalma meydana getirmiştir. Sağlığın korunması için gerekli olan giderler net kazancın yaklaşık % 39’una yaklaşmıştır. ABD Sağlık Araştırma Enstitüsü bu artışın yılda % 12 oranında şiddetle artmakta olduğunu tespit etmiştir. Bu oranlara bakıldığında aslında TM ’nin ekonomik boyutlarda, yani sağlık harcamalarında oldukça azalmalar meydana getirdiği görülmektedir.
ABD‘deki Dünya Sağlık Kuruluşu’nun başkan yardımcısı Dr. Barry Charles, 6000 Amerikalı doktorun TM uyguladığını ve binlerce doktorun hastalarına TM tekniğini önerdiğini açıklamıştır. Yaşlanma, kısmen hormonal sekresyonların vücutta artık azalmaya başladığının göstergesidir. TM ’nin serbest radikalleri azaltıp hormonal sekresyonları artırarak yaşlanmayı geciktirdiği tespit edilmiştir. Bu bulgu, uzun ve sağlıklı bir yaşam amacı taşıyan herkes için oldukça anlamlı ve ilgi çekici gelmiştir. Nörobiyoloji Cemiyeti, New York 1986 toplantısında TM yapan yaşlıların kanlarında yüksek düzeyde hormon seviyelerinin bulunduğunu açıklamıştır. Bu bilimsel araştırmaya göre, 84 kişinin uzun zaman TM uyguladıklarında, yaşlarının getireceği normlara göre 12 yıl daha genç kaldıkları açıklanmıştır. Harvard Üniversitesi Yaşlılık Milli Konseyi’nin 1986 yılındaki toplantısında sunulan bilimsel araştırma raporlarında belirtildiğine göre ortalama yaşı 80.7 olan 73 kadın ve erkek iki ayrı grup alınmış ve TM yapanlar ve yapmayanlar olarak ayrılmıştır. TM yapanların daha fazla yaşadıkları, hafıza ve düşünme kabiliyetlerinde, kan basınçlarında, genel sağlıklarında iyi gelişmeler gösterdikleri tespit edilmiştir.
TM uygulayanların kontrol gruplarına göre hastalık ya da cerrahî girişim nedeniyle hastahaneye % 56 daha az müracaat ettikleri tespit edilmiştir. Sağlık harcamalarında da önemli oranda azalmaların olduğu görülmüştür. Sadece yaygın olarak görülen gripal enfeksiyonların sayısında meydana gelen azalma, bu yöntemin insanların bağışıklık sistemlerinde de olumlu bir etki yaptığının göstergesi olarak kabul edilmektedir. TM Yapan Sigortalılar Kuruluşu üyelerine hastalık, ameliyat, hastahane servisi yapmaktadır. Kuruluş 1981-1984 çalışma döneminde üyelerinin sağlık harcamalarının % 32-84 oranında azaldığını tespit etmiştir.
TM tekniği, kolay ve pratik olması, kısa bir zaman içinde önemli oranda beden ve zihin arasındaki ilişkiyi dengelemesi bakımından tavsiye edilebilecek bir yöntemdir. Bu yöntem özellikle kafatası bölgesindeki enerji çıkralarının aktif bir şekilde çalışmasını sağlamaktadır. Bu çıkraların açılması ile özellikle zihinsel güç artmakta ve buna bağlı olarak tüm bedende dolaşmakta olan olumlu enerjide artış meydana gelmektedir.
TM tekniğinin düzenli yapılmasının meydana getirdiği birçok değişim her insanın kendi durumunu algılayışı ile değişik yorumlanabilmektedir. Şurası bir gerçek ki herkes kendi sağlık durumu nispetinde, ama mutlaka olumlu yönde TM’yi deneyebilecektir. Disiplinli yapılması elde edilen sonucun daha da anlamlı ve etkili olmasını sağlayacaktır. Yoğun geçen zamanların ardından, akşamın erken saatlerinde yapılan TM uygulaması insana gecenin ilerleyen saatlerine kadar çalışabilme, okuyabilme gibi faaliyetlerde mükemmel bir performans artışı sağlayabilmektedir. Kullanılan zamanın verimli değerlendirilmesini sağlaması, zaman kavramının öneminin ve değerinin arttığı günümüz şartlarında, TM’yi başarılı bir yaşam için önemli bir alternatif konumunda bulundurmaktadır.
TM bilinçli zihni genişletir. Düşüncenin kaynağı olan bilinçli zihnin kapsamı içine girer ve bilinçli zihni, daha önce bilinçaltının derin düzeylerini aşmaya çalışırken kazandığı gücü çok aşan bir güçle doldurur. M.M. Yogi’ye göre zihin varlık ile beden arasındadır. Zihin insan yaşamının mutlak ve göreli yönleri arasındaki işbirliğini sağlayan bağdır. Varlık anlamında zihin, titreşmekte olan bilinç olarak tanımlanabilir. Beden anlamında zihin sinir sisteminin ilk çıkış noktası, dolayısıyla bedenin ana kaynağı olarak tanımlanabilir. Buna göre, gerçek sağlık, zihin sağlığıdır. Zihnen sağlıklı olmayan kişi, tüm hastalıklara açık bedeni ile uygun bir zeminde bekler. Zayıf düştüğü her an farklı bir hastalığın esareti altına girerek hastalıklı bir yaşam sürmeye başlar. Hastalıkların devam etmesi, belli bir süre sonra artık kronikleşme seyrine girmesiyle süreklilik kazanır.