VİZE,

Alm. Passvisum (n), Fr. visa (m), İng. visa. Bir
ülkeye girmek veya ülkeden çıkmak için yetkili makamlardan
alınması gereken izin. Bir ülkeden çıkış yapabilmek
için yetkili makamlardan alınması gereken vizeye
“çıkış vizesi”; buna karşılık bir ülkeye giriş yapabilmek
maksadıyla alınan vizeye de “giriş vizesi” denilir.
Bir yabancı ülkeye girmeden önce o ülkenin konsolosluklarında
pasaportu vize yaptırmak gerekmektedir.
Yabancıların Türkiye’ye girebilmeleri için, pasaportlannı
yurt dışındaki yetkili Türk makamlarından (konsolosluklardan)
“vize” almalan mecburidir. Fakat her
ülke vize şartı koymamış olabilir. Bunda daha çok karşılıklı
anlaşmalar veya ülkelerin kanunlannda gösterilen
belirli istisnalar esastır. Meselâ Ortak Pazar’a dahil
olan devletler, bazı Avrupa Konseyi Antlaşmasına
katılmış bulunan ülkeler, aralarında karşılıklı olarak vize almak mecburiyetini kaldırmışlardır. Bu ülkelere
girip çıkmalarda anlaşmalı devletlerin vatandaşları için,
pasaport belgesi yeterli görülmüştür.
Türkiye’den başka ülkelere yapılan çıkış, kural olarak
vizeye bağlı değildir. Fakat birçok Avrupa ülkeleri
Türkiye’ye kaışı vize şartı koymuşlardır. Bilhassa yurtlarında
Türk işçilerinin çalıştığı Almanya, Fransa gibi
ülkeler bu hususta önde gelmektedir.
Türkiye ise, bunlara karşı ayni uygulamaya gitmemiştir.
Anlaşmalarla kaldırdığı vize şartını kaldırmayarak
yaptığı antlaşm alara sadakat göstermiştir.
Türkiye’nin şartlan (turizm, yabancı ülkelerde çalışan
işçiler ve siyasî bakımdan) bunu gerektirmektedir.