Aim. Wolfram (n), Fr.
Wolfram (m), İng. Wolfram. W sembolüyle gösterilen
metalik bir element.
Bulunuşu: Yeryüzünde mineral damarlarında ve
nehir sularının getirdiği maden birikintilerinde bulunur.
En önemli minerali kalsiyum volframat (CaW 04) bileşiminde
olan Scheelit adlı mineraldir. Bundan başka
vvolframit [(fe,Mn)W04], hübnerit (MnWO)4 veferberit
(FeW 04) mineralleri de vardır. En önemli volfram kaynakları
Burma’da bulunur. Üretimin iyi olduğu bir ülke
de Portekiz’dir. Bundan başka A.B.D.’nin bazı bölgelerinde
de kıymetli volfram kaynaklan mevcuttur.
Özellikleri: Atom numarası 74, atom ağırlığı 183,92’
dir. Erime noktası 3410°C, kaynama noktası 5930°C ve
özgül ağırlığı 19,3 g/cm ”tür. Elektron düzeni (Xe) 4 f14
5d4 6s2 seklinde olup, bileşiklerinde 2+3+4+5+5+ ve 6+
değerliklerini alabilmektedir.
Volfram parlak,camı çizebilecek kadar sert ve dövü
lebilir bir metaldir. Hava oksijenine karşı çok dayanıklı
olup, kızıl derecede WO, meydana getirerek yanar.
Mineral asıdlerinden kolay etkilenmez. Florür asidi ve
altın suyu bile çok yavaş etki eder. Alkalihidroksidlerle
eritilirse volframat durumuna geçer. Bileşikleri arasında
en önemlileri H ,W 04 (volframat asidi), W 03, WC12,
VC14 ve WCl6’dür.
Elde Edişi ve Kullanılışı: Volfram minerallerinden
sodanın eritmesiyle önce sodyum volframat yapılır.
Elde edilen çözeltinin asidlendirilmesi ile W 03 çökeltisi
meydana gelir. Bu da H2 ile 1200°C dolaylannda indirgenirse
saf metalik voIfrany>iyah toz halinde ele geçer.
Saf metalik volfram Goldschmitt projesiyle de elde edilir.
Bu proseste volframat asidi alüminyum talaşı ile
veya mangal kömürü ile elektrik lınnında indirgenerek
elementel volfram elde edilir.
Volfram demir, alüminyum gibi metallerle iyi özellikleri
haiz alaşımlar yapar. Volfram çeliği oldukça sert,
sağlam, yüksek manyetik özellikli ve kolay paslanmayan
bir çeliktir. Volframın alüminyum ile olan alaşımı
hafif ve sert olduğundan bundan otomobil konstrüksiyonlarında geniş çapta istifade edilir.Volfram erime noktasının çok yüksek olması sebebiyle
elektrik ampullerinde ve fırınlarda direnç teli olarak kullanılır.
VOLFRAM (Tungsten),
22
Oca