WEBER (Cari Maria VON)

alman besteci (Eutin 1786 – Londra 1826). Eskiden subay olan ve tiyatrolarda yöneticilik yapan babasının gezgin yaşamına bağlı bir müzik eğitimi gördü. Salzburg’da Michael Haydn’ın (1797), Münih’te Giovanni Valesi ve Johann Nepomuk’un (1798-1800) öğrencisi oldu. Daha 13 yaşındayken piyano için altı Fughetten, bir missa ve bir opera komik besteledi. Plastik sanatlara ve edebiyata da istidadı vardı. 1801’de, Peter Schmoll und seine Nachbarn’\ yazdıktan sonra, rahip Vogler’in yanında çalıştı ve Breslau tiyatrosu orkestra şefliğini elde etti (1804-1806). 1810’a kadar Stutt- gart’ta kaldı ve burada Silvana adlı romantik operasının partisyonunu tamamladı (bu operanın bazı bölümleri, 1800’de bestelediği, ama yayımlamadığı Das VValdmâdchen adlı yapıtından alınmıştır.). Fakat, mali tedbirsizliklerinden dolayı bu kentten ayrılmak zorunda kaldı, konserci- lik mesleğine atıldı, Prag’a kadar gitti, burada Stândetheater’i yönetti (1813-1816). Daha sonra, Dresden’de saray capellası koro şefi ve yeni Alman operası müdürü oldu. Opera şarkıcısı Caroline Brandt’la evlendi (1817), sonra bir süre Berlin’de kaldı ve burada Fre/sc/ıü£z(1821) ve Euryant- he (1823) adlı yapıtlarını besteledi. Daha sonra İngiltere’ye gitti; son operası Obe- ron burada (Covent Garden, Londra) büyük bir başarı kazandı (1826). Uvertürleri (Jubel-Ouvertüre, 1819), romantik parçaları (Aufforderunç zum Tanz piyano için, 1819) ve Preciosa’nın (1821) sahne müziği VVeber’e büyük başarılar getirdi. 1844’ te VVagner, onun kemiklerinin Dresden’e getirilmesini sağladı. VVeber, büyük alman romantik operasının yaratıcısı sayılır. Silvana (1810), Abu Hassan (1811), Euryanthe, Oberon ve özellikle FreischCıtz’de çalgı partisyonunu konuya uydurması, tınılara verdiği şiirsellik ve pitoresklik duygusuyla büyük bir dramaturg, bir beste virtüözü ve orkest- rasyon ustası olarak karşımıza çıkar. Hatta zaman zaman kullandığı leitmotivlerle, VVagner’e öncülük ettiği bile söylenebilir. Dramatik bir nitelik gösteren melodileri, li- ed çerçevesini aşar (Savaş şarkıları, Kılıç şarkısı, Lützovv’un avı). iki senfonisi (1807), kantatları ve missaları sipariş üzerine bestelenmiş yapıtlardır, her zaman oda müziğinin kalitesine erişemezler (klarinet ve piyano için Büyük Duo konçertante, piyano ve gitar için Divertimento, piyano için Üçlü ve Dörtlü, klarinet ve yaylı çalgılar için Beşli). Piyano ve orkestra için bestelenmiş yapıtlarına gelince, VVeber’in bunları yalnızca kendisi için bestelemiş olduğu söylenebilir. VVeber, ayrıca tek piyano için birçok parça besteledi. Orkestra renkleri ve büyük aralıklar geniş atlamalar içeren teknikleriyle sivrilen bu yapıtlar, VVe- ber’in doğal olanaklarını yansıtır (sonatlar, Parlak Rondo, Momento capriccioso, Büyük Polonez ve ünlü Aufforderun um Tanz Berlioz tarafından orkestraya uyarlanmıştır]). Klasik biçimlere bağlı romantik bir besteci olan VVeber, Rossini’ye karşı alman operasını savunarak VVagner’in gelişini hazırladı.