WHİTMAN

(Walt), amerikalı şair (VVest Hills, Long İsland, Nevv York 1819 – Cam- den, Nevv Jersey, 1892). Kendi kendini yetiştirdi. Basımevinde çıraklık, gazetecilik, Amerikan İç savaşı sırasında hastabakıcılık ve son olarak devlet memurluğu yaptı. 1855’te, kendi hesabına yayımladığı ve 1892’ye kadar üzerinde sürekli çalışarak geliştirdiği 9 baskı yapan tek şiir kitabı Çimen* yaprakları (Leaves of Grass) ile Amerika’nın en büyük şairi olarak kendini kabul ettirdi. Halk dilinde, hatta kaba deyişlere yer vererek, ayetlerin üslubuna yakın, serbest ve uzun dizelerle yazılmış ve VVhitman’ın yaşamından ve duygularından beslenen bu yapıt, diğer insanları, her yeri ve her şeyi içerecek kadar geniş kapsamlıdır. Böylece Çimen yaprakla- n’nda özellikle aşkıncılığın etkisiyle, bağış- layıcılığa, hümanizme, eleştirel anlayışa, hatta anarşizme kadar varabilecek öznellikten uzak bir tutum göze çarpar. Be- nin yüceltilmesi, güçlülüğü ve kitap düşüncesini de, bensersiz bir edebiyat yapıtı yaratma düşüncesini de dışlayan bir tür sürekli nesnelliği gerektirdiği halde, öznellikten uzaklaşma, evrenselliğe ve tüm- tanrıcılığa, Whitman’ın çağdaşlarınca müstehcenlik sayılan bedenin yüceltilme- siyse tam bir bağdaştırmacılığa varır. Doğacılık bir tür mistik kendinden geçişten ayrı düşünülemez. VVhitman soluk almaya benzer özel bir ritmi olan basit bir dil kullanarak ve öznellikten uzak bir coşkuyu yansıtan sözcükleri seçerek şiirini alışılmış kalıplardan sıyırır. VVhitman düzyazı denemelerini topladığı Democratic Vis- tas’da (1871) siyasal görüşlerini açıklar ve amerikan ideolojisiyle kendi mizacı arasındaki kaçınılmaz çelişkilere parmak basar. Passage to india (1871) adlı şiirindeyse, insan ırkının kendini yenilemesini ise batı maddeciliği ile doğu maneviyatçılığının birleşmesiyle açıklar.