Tâbiînden. Fıkıh ve hadîs âlimlerinin büyüklerindendir. Medî- neli olup kadı (hâkim) idi. Nesebi, Yahyâ bin Sa’îd bin Kays bin Amr bin Sehl bin Sa’lebe bin Hâris bin Zeyd bin Sa’lebe bin Ganem bin Mâlik bin en-Neccârî, el- Ensârî’dir. Künyesi, Ebû Sa’îd’dir. Emevî- ler zamanında Medîne-i münevverede kadılık vazifesi yaptı. Abbâsîler devrinde Irak’a hicret edip Hire kadısı oldu. 143 (m. 760) de Hâşimiyye’de vefât etti. ibni Sa’d, Hz. Yahyâ bin Sa’îd hakkında: “Hadis ilminde sika (güvenilir, sağlamadır. Hüccettir ve çok hadîs-i şerîf rivâyet etmiştir.” diyor. Hammâd bin Zeyd ise: “Eyyûb isminde bir zât Medînfe’den yanımıza gelince dedi ki: Medine’den ayrıldığım zaman fıkıh ilminde Yahyâ bin Sa’ îd’den daha âlim bir kimse yoktu.” diyor. Sa’îd bin Abdurrahmân el-Cemhî de: “Zührî’ye Yahyâ bin Sa’îd’den daha çok benzeyen kimse görmedim. Eğer bu iki zât olmasaydı, sünnetlerin birçoğu yok olur, giderdi” demektedir, ibni Medînî: “Medine’de Ibn-i Şihâb ez-Zührî, Yahyâ bin Sa’îd, Ebû’z-Zinâd ve Bükeyr bin el Eşecc’den daha âlim kimse yoktu” demiştir. Iclî ise onun ilmi ve yaşayışı hakkında şöyle diyor: “Yahyâ bin Sa’îd Medîneli Tâbiîndendir. Fıkıh ilminde yüksek derecede bir âlim ve sâlih bir zâttır. Hîre’de kadılık yaptı.” Kendisi, Enes bin Mâlik, Abdullah bin Âmir bin Rebîa, Muhammed bin Ebî îmâme bin Sehl bin Hanîf, Vâkıd bin Amr bin Sa’d bin Muâz, Ebû Seleme bin Abdur- rahmân, Amre binti Abdurrahmân, Nu’ mân bin Ebî Iyâş, Sa’îd bin Müseyyib ve diğer zâtlardan hadîs-i şerîf rivâyet etmiştir. Ondan da, Zührî, Ibn-i Aclân, Mâük bin Enes, tbn-i îshâk, Evzâî, Cerir bin Hâzim, Ztiheyr bin Muâviye, Ibn-i Cüreyc, Abdullah bin Mübârek ve daha birçok zât rivâyette bulunmuştur. Hz. Yahyâ bin Sa’îd el-Ensârî’nin Ab- d-i Rabbih bin Sa’îd ve Sa’d bin Sa’îd isminde iki kardeşi vardı.
YAHYÂ BİN SÂ’ÎD
23
Nis