YALTA KONFERANSI

İkinci Dünya Harbi yıllarında
toplanan meşhur konferanslardan. Kırım’da
bulunan Yalta’da 4-11 Şubat 1945 tarihinde toplandı.
Bu konferansa A.B.D. Başkanı Ruzvelt, İngiliz Başbakanı
Çörçil ve Rus lideri Stalin katıldılar. Bu buluş­
mada, Almanya mağlub edildikten sonra, bu ülkenin
geleceği hususu görüşüldü. Yalta konferansında
Almanya’nın kesin mağlubiyete uğratılıp, işgâl edilmesi,
Alman ordularının dağıtılması ve askeri sanayinin
yok edilmesi, savaş tazminatı alınması, savaş suçluları­
nın cezalandırılması, Nazizm’in ortadan kaldırılması ve
Berlin’de kurulacak olan Kontrol Komisyonunun
ülkeyi idare etmesi kararlaştırıldı.
Bu konferansta Almanya’dan başka dünya mes’
eleleri hakkında da kararlar alındı. Birleşmiş Milletlerin
(B.M.) kurulması bu konferansta kararlaştırıldı. Ayrıca
B.M.’de oy verme mes’elesi de bir karara bağlandı.
Savaş sonrasında Alman hâkimiyetinden kurtarılan
devletlere her türlü yardımın yapılması ve buralarda
demokratik görüşlü hükümetlerin kurulması kararlaştırıldı. A.B.D. ve İngiltere, sürgünde bulunan Polonya
Hükümetini desteklemeyi bırakacaklardı.
Yalta konferansında Türkiye’yi ilgilendiren Boğazlar
meselesi üzerinde de duruldu. Stalin, Boğazlarla
ilgili yapılmış olan Montrö Sözleşmesinin değiştirilmesini
istedi. Bu isteğin ileriki toplantılarda görüşülmesine
karar verildi. Birleşmiş Milletlere girebilmek için, 1
Mart 1945’den önce Almanya’ya harp ilan edilmesi ve
Birleşmiş Milletler Beyannamesinin imzalanması şartı
getirildi. Bu durumda Türkiye’de 23 Şubat 1945’de
Almanya’ya harp ilân etti. Fakat fiili olarak harbe girilmedi.