Genel

ZAMİR.

Cümlede isimlerin (ad) yerine kullanılan, kişi, soru,-gösterme ve belgisizlik kav-ramlan taşıyan sözcüklere “zamir’’ ya da yeni terimiyle “adıl” denir.

 

Zamirler cümle içinde öbür isim soylu sözcükler gibi özne, tümleç ve yüklem olarak yer alabilir: ‘geldim’’;
“5e«ı maçta gördük”; “Israr edeniiizimız” gibi. Zamirler de isimler gibi isim durumlarından herhangi birine girerler ve iyelik eklerini alabilirler: Bana, beni, bende, benden, kenr dim, kendin, şusu, busu gibi. ‘ -■! ; i.- ı
Türkçe’de zamir işlevi gören ekler de vardır: a) İyelik ekleıi (baba/babam,- araba! arabamız, kardeş!kardeşleri gibi); b) -ki eki {“Benim çayım soğudu.’’!Benimki soğudu. ”-Sizin anneniz ve babanız nerede?”!”Sizinkiler nerede?” gibi). • : . ur.
Zamirler yapılanna göVe, “yahni zamirler” {ben, bu, o, kim gibi), “türemiş zamirler” {kimi, kimisi, bazısi; başkası, hangisi gibi), “bileşik zamirler” {birkaçı, birçoğu, birtakımı gibi) olarak üçe; kökenleri bakımından da “Türkçe zamirler” (£>e«, sen, o gibi) ve başka dillerden dilimize girmiş sözcüklerden oluşan “yabancı zamirler” (falan, filan gibi) olarak ikiye aynhrlar. i
Zamirler görevlerine ve anlamlanna. göre de “kişi zamirleri” (i>en, sen, ö,’ biz, siz, o«/ar; dönüşlülük zamiri olan “İçendi” ve “öz” sözcükleri de kişi zamirleri ■ içinde anılır), “gösterme zamirleri” (öm, o, bunlar, şunlar, onlar), “belgisiz zamirler” (herkes, kimse, kimi, kimisi, biri, birisi, çoğu, hepsi,, bazısı, falan, filan, birkaçi, birazı, birçoğu} başkası, birtakımı gibi), “soru zamirleri” (ne, neyi, neden, kim, kimi, kaça, kaçtan, hangisi gibi) olarak sınıflandınhr. ‘
Zamirler genellikle az sayıda yapım eki alarak yeni sözcükler türetir: ‘Benlben-lik, kendi!kendi-Uğinden, öz!öz-lük gibi.Zamirlerin bazılan isim çekiminde birtakım değişikliklere uğramaktadır: Ben!bana, sen! sana, dona gibi. Ayrıca, zamirler genellikle tamlayan eki alarak giöz, ile, için gibi edatlarla (ilgeç) bağlanırlar: Benim gibi, senin ile, onun için gibi.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir