DÂME veya DÂMET

i. (ar. dâme veya dâmet). Esk. «Ber devam olsun!» anlamında dua, dilek.

— Esk. Dâme iclâlühû, «şerefi devam etsin!» anlamıyle eskiden paşalara yazılan reSmî kâğıtlarda isimlerin önüne getirilen söz. || Dâme ikbâlühû, «ikbali, bahtı berdevam olsun!» anlamıyle, eskiden resmî belgelerde vezir v.b. kişilere yazı yazılırken kullanılan söz. || Dâme izzühû, izzeti, büyüklüğü devam etsin! || Dâme kadrûhû, eskiden «mertebesi, rütbesi devam etsin!» anlamıyle, resmî belgelerde kadılar için kullanılan hitap şekli. || Dâme maalîhû, «büyüklükleri, şerefleri devam etsin!» || Dâme mecdühû, «büyüklüğü, azamet ve haşmeti devam etsin!» anlamında söz. II Dâme mül-kühû, «ülkesi daim olsun!» || Dâmet saade-tuhû «mutluluğu devam etsin!». || Dâme sirruhû, «huzur içinde yatsın!» || Dâme iilûv-vuhû, eskiden «büyüklüğü, ulviyeti devam etsin!» anlamıyle şeyhülislâmlara yazılan resmî belgelerde adın önünde kullanılırdı.

— Dil bil. Dâme, «devam» mastarından tekil üçüncü şahıs geçmiş zaman erili, dâmet ise onun dişilidir. Kip bakımından geçmiş zamansa da istek belirtir. (M)

Dame à la Licorne (LA), bale. Konusunu Boynuzlu At ve Kadın adlı duvar halısından esinlenerek Jean Cocteau yazdı, eserin dekor ve kostümlerini de o hazırladı. Koreografı: Heinz Rosen, müzik: Jacques Cha-illey. İlk olarak 1953’te Münih’teki Theater am Garlnerplatz’da oynandı. Baş rollerde: Geneviève Lespagnol, Boris Traylin ve Veronika Miakar. 1959’da Paris operasındaki oynanışında ise Claude Bessy, Liane Daydé ve Michel Renault rol aldı. (L)

DAMEAS Kleitoros’lu, yunan heykeltıraşı (M.ö. 400’e doğr.) Polykleitos’un çömezi, Lysandros, Poseidon ve Artemis’in heykellerini yaptı. Bugün ancak kaideleri ayakta kalan bu eserler, Delphoi’de Aigos-Pota-mos savaşı şerefine dikilen anıtı süslemekteydi. (L)