EGZOZ SİSTEMİ

EGZOZ SİSTEMİ; Aim. Auspuffsysteme (f),
Fr. Echappement (m), Ejection (f), Ing. Exhaust.
İçten yanmalı motorlarda yanma sonucu meydana
gelen gazın dışarı atıldığı sistem.
Yakıt ve hava karışımı, motorda yandıktan sonra
genleşir ve pistonları çalıştırarak bundan, faydalı
güç elde edilir. Meydana gelmiş olan sıcak gazlar egzoz
sisteminin borularıyla dışarı atılır. Bu gazların sıcaklığı
1600°C, basınç ise 7 bar (Atm) civânndadır.
Motorda faydalı güç elde edildikten sonra
meydan gelen zehirli ve sıcak olan gazları, aracı
kullananlara ve dışarda bulunan insanlara en az zararlı
bir şekilde dışarı atmak lazımdır.
Egzoz sistemi motora bağlı olan ve birçok borudan
teşekkül eden bir manifoldla başlar, daha
sonra manifolda bağlı bir çelik boruyla susturucuya
iletilir, son olarak da susturucunun diğer ucundan
çıkan kısa bir boru vardır. Araçlarda meydana gelen
gürültüyü asgariye indirmek için manifoldun
yakınına bir de genleşme odası tâbir edilen ön
susturucu daha konulur.
Bütün bu sistemlerde gürültünün dışarıya sızmaması
için gerek manifoldun motora, gerekse
çelik boruya bağlandığı yerlere sızdırmazlık contaları
konur. Bu sistemlerde susturucu yere çok
daha yakın olduğu için en fazla aşman ve arızalanan
bir kısımdır. Bunu asgariye indirmek için çeşitli
malzemeler üzerinde araştırma yapılmış, bunlardan
paslanmaz çelik ve alüminyumlu kaplama
elemanlarının pahalı olmasına rağmen en uygun oldukları
anlaşılmıştır. Egzoz gazları hava ile soğutulan
motorlarda aracın ısıtılmasında kullanılır.Egzoz manifoldu dökme demirden yapılmış bir
bloktur. Manifolt borularının boyu ve biçimi motorun
geri basıncını belirleyerek, çalışmasını ve
sarfetmiş olduğu yakıt miktarını etkiler. Bu sebepten
motorların manifoltlarınm çok iyi ayarlı olduğu
görülür.
Gazın genleşmesinden meydana gelen genleşme,
önce genleşme odasında (bâzı motorlarda
yoktur) sonra da susturucunun içinde bulunan delikli
borularda gerçekleşir. Susturucuda meydana
gelen düşük frekanslı ses dalgaları, gazın genleştiği
bölümdeki ses dalgalarını bastıran f$z dışı titreşimlerle
zayıflar. Susturucularda görünüşte daha
iyi bir soğurmanın (absorbsiyonun) yapılması
maksadıyla delikli boruların çevresinde cam yünü
gibi maddeler sarılır.