ELEKTRİK KABLOSU; elektrik enerjisini
iletmeye yarayan araç. Bir telli, çıplak olanları
olduğu gibi, çok telli, çok damarlı olanları da vardır.
Kablo kullanıldığı yere göre çok çeşitli özellikler
gösterir. Bunlar bina içi, dışı, havai hat,
nemli yer, yeraltı vb. yerlerdir.
Bilhassa yeraltı kablolarının yapımı oldukça
zordur. Çünkü bu kablo hem yüksek akım ve gerilimlere
dayanabilmeli, hem de kimyasal etkilere
karşı toprak altında uzun müddet vazife yapabilmelidir.
Bu sebeple bir yeraltı kablosunun dış
kalınlığı oldukça fazla olabilir.
Son senelerde bakır fiyatlarının artması sebebiyle,
iletken olarak, bakır yerine, alüminyum
kullanılmaktadır. Alüminyum daha hafif olmasına
karşılık, direnci bakıra göre daha fazladır. Daha kalın
alüminyum kullanmakla bu farklılığı gidermek
yoluna gidilmiştir. Buna mukâbil yine de alüminyum
ucuzdur.
Yağlı yeraltı kabloları yüksek akım taşıyan
yerlerde kullanılır. İletken, akımı taşırken ısınır
ve genleşir. Bu arada yalıtımda hâsıl olan genleşme
ve büzüşmeye yalıtkan uyum sağlamayabilir.
Bu da kısa devrelere sebep olur. Bu kötü duruma
engel olmak için kablonun içine bir kanal
yapılarak, burası yağ doldurulur. Genleşme veya
soğuma sonucu bu yağ kablo boyunca hareket
eder.
Kablo döşeme işi yapıldığı yere göre farklılık
gösterir. Havaî hatlarda direkler üzerinde, yer altında
kum içine, iç tesisâtta boru içine döşenildiği
gibi, başka şekilde döşenenleri de vardır.
Telefon kablolarında bir dış kılıf içinde yüzlerce
çift kablo bulunabilir.
ELEKTRİK KABLOSU
20
Eki