RAZİYANE (REZENE, TATLI ANASON)
Arabçası : Râziyânec, Râziyâne.
Farsçası : Bâdiyân, Bâdiyârıe; Râziyân, Râziyâneh, Râziyânec, Râziyâm; Vâdiyan ve Vâlân.
Lâtincesi : Foeniculum dulcis, Foeniculum Vulgâre.
Yetiştiği yer ve çeşitleri: Kurak ve çorak arazide; Özellikle Akdeniz ve Ege bölgesinde yetişir.
Kullanılan maddesi: Çiçekleri, yaprakları, tohumları, kökü.
Tıbbî Özellik ve Faydaları:
a) Maydanozgillerden olup, boyu 10-2 m. kadar olan bir bitkidir. Salkım hâlinde san çiçekleri bulunr.
b) 10 gram kadar râziyâne bir litre suda haşlanarak içildiğinde, iştahı açar, mide ve bağırsaktaki gazlan dışan atar, emzikli ka- dınlann sütünü çoğaltır. c) Soğuktan ileri gelen mesâne ve böbrek ağnlanna faydası çoktur.
ç) İdrar söktürür, sancılan ve ağnları dindirir, nefes darlığına, kalp çarpıntısına karşı da faydalıdır.
d) Tohumlannm bal ile yapılan macunu yendiğinde veya kaynatılmışının suyu ile gözler pansuman edildiğinde ya da suyu buruna çekildiğinde göze faydalıdır.
e) Kökü bal ile pişirilerek kuduz köpeğin ısırdığı yere konduğunda faydası görülür.
f) Yapraklannın kaynatılmış suyu, göz iltihaplarında pansuman yapılır.
g) Mart’tan Temmuz ayı başlarına kadar her gün onbeşer gram yutulduğunda o sene hasta olunmaz.
Yaprağının yenilmesi yan ağlarına, göze, dalağa faydalıdır.
k) Kaynatılarak şerbet yapılıp içilecek olursa damarları açar.
1) Kışlık uykusundan uyanan yılan, gözlerinin açılması için bu bitkiden yer ve otlarına da gözlerini sürer.
m) Yaprakları döğülerek sıkılır ve bu göze konursa görüşü keskinleştirir.
n) Romatizma ve üremîye iyi gelir.
o) Kadınların aybaşı kanını söktürür.
ö) Yendiğinde kadınlann sütünü artırır.
p) Tohumlan da arpa ile pişirilip içildiğinde aynı vazifeyi görür.
r) Böbrek ve mesâne tıkanıklıklannı açar ve ağnlarına iyi gelir.
s) Yapraklan ciğer ve dalaklann tutukluğunu açar. Bunun içilme miktan: 8-10 gr. kadardır.