wiki

BELÇİKA

BELÇİKA
DEVLETİN ADI…………………..Belçika Krallığı
BAŞŞEHRİ………………………………….. …Brüksel
NÜFÛSU…………… ………. ……….. …..9.978.000
YÜZÖLÇÜMÜ….. … ….:…30.518 km2
RESMÎ DİLİ…….Fransızca, Flamanca, Almanca
DÎNİ…… …………Hıristiyan, (Protestan, Katolik)
: PARA BİRİMİ ………… Belçika Frangı
, Avrupa’nın en küçük ülkelerinden birisi. Ku-
* zeyinde Kuzey Denizi ve Hollanda, doğusunda Al-
; ■ manya ve Lüksemburg, güney ve batısında Fransa
İ, vardır. Sınırlan çok girintili ve çıkıntılı olup, uzunt
‘ luğu 1445 km, kıyı uzunluğu ise 67 kilometredir.
V Târihi
* : Belçika’ya ilk yerleşenler Belgealar olup, 5. asf-
ra kadar Roma İmparatorluğunun idâresi altındaydılar.
Beşinci asırda ise Frankların istilâsına
mâruz kaldılar. Daha sonra ülke Charles (Şarlken)in
Batı imparatorluğuna dâhil oldu. 1477’den sonra,
f Şarlken’in yeğeni Maximilian’m eline geçti. Bun-
. dan sonra 300 sene kadar Belçika yabancılar tarafından
idâre edildi. 1713’te Avusturya İmparatorluğunun
eline geçti ve “Avusturya Hollandası”
~ diye anıldı. Fransa 1813’te.Belçika’yı işgâl etti.
1815’te Napolyon yenilince, Belçika HollandalIc
. r ların idâresine girdi. 1830’da Belçikalılar birle-
; \ , şerek Fransa ve İngiltere’nin garantisi altında bağımsız
bir devlet kurdular. 4 Haziran 1831 târi-
* hinde bir krallık hâline gelen Belçika, Afrika’da sö-
*: ‘ • înürgecilik hareketlerinde de bulundu. Sömürgelerinden
en son Kongo, 3 Haziran 1960’da bağımsızlığını
kazandı. Belçika, Birinci ve İkinci
Dünyâ Harbine iştirak etmiş olup her iki savaşta da
Almanya tarafından işgâl edilmiş, Almanya’nın
yenik düşmesi üzerine işgâlden kurtulmuştur. Birleşmiş
Milletler ve NATO üyesidir. ,
Fizikî Yapı
Belçika coğrafî bakımdan üç bölgeye ayrılır.
Batıda “Aşağı Belçika”, “Orta Vadi” ve güneydoğuda
“Ardennes Platosu”dur. Aşağı Belçika,
düz bir arâzi olup, Hollanda ve Kuzey Denizi tarafından
yaklaşık 64 km çevrilmiştir. Aşağı Belçika’daki
Bati Flanders eyâleti 500 km kıyı ke-;
simleri polder denilen:setlerle çevrilidir.Böylece:
okyanus taşmalarına karşı korunmaktadır. Kuzeydeki
Kampenlanda ve doğu kısımları kumlu
ve tarıma elverişli olmayan topraklara sâhiptir.
Ancak önemli kömür kaynakları burada yer alır.
Anthracite kömürü Belçika’nın başlıca gelir kaynağıdır.
Kaolin, demir ve kireç taşı da bol miktarda
bulunur.
Nüfûsun büyük bir kısmı Orta Belçika’da bulunur
ve burası yumuşak dalgalı vâdilerle bölünmüştür.
Bu bölge son derece mümbit bir arâzi
olup, son zamanlara kadar Belçika’nın başlıca kömür
kaynağf idi. Borinage bölgesinde bağ yetiştirilmeye
başlanmış, sonra bölge, metelurjik bir
merkez hâline gelmiştir. Scheldt nehri Belçika’nın
kuzeybatı kesiminde doğar. Memleketin merkezi,
tabiî geniş su yollarına şâhip değildir.
Ardanes Yaylası, merkez vâdiye Sambre ve Maaş
nehirleri ile bağlanırlar En yüksek yer, Botrange
olup 694 metreyi bulur. Bucaklı ve Şist bölgesinde
toprak tarıma elverişli değildir. Yer yer tanm alanlan
ile kesilen ormanlara rastlanır. Belçika’nın ortalama
yüksekliği 160 metredir. Belçika’nın % 18’i
ormanlarla kaplıdır ve kereştesi çok, makbüldür.
Akarsuları: Belçika sınırında iki akarsu kolu
vardır. Scheldt Nehrinin iki yüz kilometrelik kısmı,
Belçika sınırından akar. Yavaş akan bir akarsudur.
Nehrin Almanya sınırına yakın bölümünde
liman şehri olan Anverbs vardır! Diğeri ise Meüse
Nehridir. 183 kilometrelik bölümü Belçika topraklarında
ve hızlı akan bir nehirdir.
İklim
Belçika’da genel olarak kışlan serin, yazlan ılık
geçen bir iklim görülür. İklimi en çok etkileyen
Gulf Stream sıcak su akıntısıdır. Bu ülkede güneşli
geçen bir gün yok gibidir. Senenin büyük bir
kısmı sisli geçer ve bol miktarda yağmur yağar. Yıllık yağış ortalaması 76 ilâ 102 cm arasında değişir.
Ortalama sıcaklık yazın 18 °C, kışın ise 3 °C’dir.
Bitki örtüsü ve hayvanlar: Belçika’nın büyük
kısmı çam, meşe, kayın, huşağacı ve karaağaçlardan
meydana gelen ormanlarla kaplıdır. Yabânî
hayvanların türü, avlanma yüzünden azalmıştır.
Ormanlarda en çok yaban domuzu, yaban kedisi ve
geyiğe rastlanır.
Nüfus ve Sosyal Hayat
Belçika’da yaşayan insanlar ırk ve din bakımından
iki gruba ayrılır. Ülkenin kuzeyinde oturanlar
Flamanlar, güneyinde oturanlar Wallonlardır.
Flamanlar Flamankçe, Wallonlar Fransızca konuşur.
Bâzı kesimlerde Almanca da konuşulur. Resmî muâriıeleler
ve neşriyat ise Fransızca ve Flamankçedir.
Nüfusun büyük bir çoğunluğu Brüksel’de oturur. Çoğunluğunu
Wallonlar meydana getirir. Flamanlar,
Germen ırkındandır. Wallonlar ise Romalılar ırkından
gelmedir. Halkın büyük çoğunluğu katoliktir.
Bir kısmını da protestanlar meydana getirir. Nüfusun
çoğunluğu şehirlerde yaşar. Din serbestliği
vardır. Avrupa’da nüfûsun en az artış gösterdiği ülkelerden
biridir. Nüfus yoğunluğu en kalabalık olan
Avrupa ülkelerindendir. Kilometrekareye 323,7 kişi
düşer. Savaş yıllarında kadınlar erkeklerden
200.000 daha fazlaydı. Belçikalılar basit sâde bir hayatı
severler. Halk genellikle festival, bisiklet yanşı,
spor ve sinema gibi eğlencelere düşkündürler. Avrupa’da
hayat standardı en yüksek ülkelerdendir.
Âilede dînî bağlar çok kuvvetlidir.
Eğitim: Belçika’da eğitim çok gelişmiştir.
Gençlerin eğitiminde kilisenin büyük bir yeri vardır.
14 yaşma kadar eğitim mecburidir. Kilisenin
ve Yahûdîlerin kontrolünde olan okullar yaygındırOkullarda genellikle Flemenkçe ve Fransızca birlikte
öğretilir. Çeşitli branşlarda ve birçok şehirde
üniversiteler kurulmuştur.
Spor: Belçika sporun çeşitli dallarında kendini
gösteren bir ülkedir. Atletizm, futbol, bisiklet,
basketbol en başarılı sporlarıdır. Bu arada güreş en
çok ilgi gören sporlar arasındadır.Hükümet: Belçika, Meşrûtiyetle idâre edilen
bir krallıktır. Hükümet, 1831’de kabûl edilen Anayasa
esaslarına göre ktırulur. Kral, ordu kuvvetlerinin
başıdır. Parlâmentonun görüşü doğrultusunda
savaş ve barışı îlân edebilir. Aynı zamanda ünvanları
ve genel affı tasdik eder. Parlamento, Senato
ve Millet Meclisinden meydana gelir. Her
ikisinin de yetkileri ve gücü eşittir. Seçim mevsimi
seçim târihinden 40 gün önce başlar. 1921 Anayasasında
yapılan değişikliğe göre bâzı senatörler
direkt olarak 4 yıllığına, kalanı da endirekt olarak
seçilirler. Senatoda 175 üye bulunur. Millet Meclisinin
212 üyesi 4 yıllığına direkt olarak seçilirler.
Şehirleri: Belçika idârî bakımdan dokuz ile
ayrılmıştır. Şehirler seçimle başa gelen idâreciler
tarafından yönetilir. Konseylerin yetkileri sınırlıdır.
Eyâletler gibi içişlerinde bağımsız değildir.
Brüksel: Belçika’nın başşehridir. Avrupa’nın
merkezlerindendir. Yabancıların ve işçilerin en
çok bulunduğu bir şehirdir. Bu şehir-târihî yerleri
ile meşhurdur. NATO ve Avrupa Ekonomik Topluluğunun
idârî merkezi Brüksel’dedir.Anverns: Belçika’nın bir liman şehridir. Gemiler
Kuzey Denizinden ve Hollanda kıyılarından
gelerek nehrin geniş deltasından Anverns’e
girerler. Burası dünyânın büyük limanlarından birisi
olup ülkenin ticâret merkezidir.
Gandı: Üçüncü, büyük şehri ve ikinci büyük limanıdır.
. Brugge: Târihî zenginlikleri bol olan bir şehirdir.
Ticâret, turizm gelişmiştir.
Liege: Belçika’nın bir kültür merkezi olup,
endüstrinin çok gelişmiş olduğu bir şehirdir.
Ekonomi
Belçika’da toprakların ancak % 5Ö’si tarım için
kullanılmaktadır. İş gücünün % 10’unu almasına
rağmen ülke ihtiyâcının % 80’i karşılanmaktadır.
Kooperatifçilik yaygındır. Buğday, arpa, şekerkamışı,
yulaf, elma, baklagiller, başlıca ürünlerindendir.
Çiftlikler küçük, ancak ileri tekniğe sâhiptir. Tarımda
traktör sayısı hızla artmaktadır. Belçika’da
hayvancılık çok ilerlemiştir. Küçük ve büyük baş
hayvanlar beslenir. Sütten yapılan mâmüller oldukça
yaygındır. Belçika’da çok zengin kömür yatakları
mevcuttur. Başlıca iki kömür mâdeni vardır: BirisiSambre-Meuse’de, diğeri Noorderbekten’dedir. Yıllık
çıkarılan kömür otuz milyon tonun üzerindedir.
Tabiî gaz ve nükleer enerji gibi yeni enerji kaynaklan
da kullanılmaya başlamıştır. Petrol ihtiyâcını
dışardan ithâl ederek karşılamaktadır.
Endüstri: Belçika dünyânın en eski demir ve
çelik endüstrilerinden birine sâhiptir. Çelik yıllık
üretimi ortalama 11.000.000 tondur ve dünyânın
sayılı demir ve çelik ihrâç eden ülkelerindendir.
Ağır endüstri fabrikaları, dökümhâneler, çinko,
cam fabrikaları ve Gand bölgesinde kimyâ endüstrisi
kurulmuştur. Kimyâ sanâyi üç ana sektörden
ibârettir. Temel kimyâsal ürünleri, üretilmiş
kimyâsal maddeler ve hassas kimyâsal mallardır.
Kimyâsal malların pekçoğu ihraç edilmektedir.
Devlet gelirlerinin toplam % 7’sini teşkil eder.
Nüfûsun % 40’ı sanâyide çalışmaktadır.’
Tekstil üretim: Keten bezi, pamuklu dokuma
ve jüt gibi dokumacılık çok ileridir.Tekstil sanâyi
ürünlerinin çoğu ihrâç edilir. îhrâcat, mâmül
ve yan mâmül şeklinde yapılır. Brüksel, Brugge
önemli tekstil merkezleridir.
Ulaşım: Belçika ağ gibi örülmüş bir kara ve
demiryoluna sâhiptir Avrupa kıtasının ilk demiryolu
Belçika’da döşenmiştir. Demiryollarının tamâmı
elektriklidir ve bütün komşularıyla bağlantılıdır.
Brüksel’de kapasitesi büyük bir hava limanı
kurulmuştur. Dünyâ ülkeleriyle bağlantı Brüksel’den
sağlanır.
Belçika, dışarı, kimyevî maddeler, makina çeşitleri,
besin maddesi, meyve, çiçek satar; dışardân
petrol, hammadde ve kimyâ sanâyiinde kullanılan
hammaddeler satın alır. İhrâcâtınm % 40’ını sanâyi
ürünleri teşkil eder. Ticârî münâsebette bulunduğu
ülkeler arasında Benelüx ülkeleri başta, daha
sonra Almanya, Fransa, ABD ve İngiltere gelir.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir