EĞİR OTU (Acorus calamus)
50-125 cm yükseklikte, şerit yapraklı bir bataklık bitkisidir. Anadolu’ da Sapanca Yeniçağa ve Beyşehir göllerinin kenarlarında yetişmektedir. Azak eğeri, Hazembel diğer isimleridir.
Prostat büyümesine karşı şöyle kullanılmaktadır:
Yarım litre su içerisine toz hâline getirilmiş 50 gr. eğir kökü konup beş dakika kaynatılır; süzülür. Ayrı bir kapta yine yarım litre su içerisine 100 gr. kadar kök kereviz dilimleri konup beş dakika kaynatılır. Bu iki su birleştirilerek uygun zamanlarında günde 2-3 bardak içilir. Kerevizin tohumu da kullanılabilir.
– Terletir ve ateşi düşürür.
– Sindirim cihazı hastalıkları tedavisinde kullanılır.
– Mide ülserleri, mide ekşime ve yanmalarına iyi gelir.
– Sanlık ve nikrisi tedavi eder.
– Kusturur. – Aksırtır.
– Ağnları dindirir.
– Sinirleri yatıştırır.
– Diş etlerinin tedavisinde kullanılır.
– Adet söktürür.
– Bağırsak gazlarını giderir.
– İştahsızlığı giderir.
Kullanılışı: Kökleri suda bırakılmak suretiyle elde edilen sıvı, günde iki bardak kadar içilebilir.
EĞRELTİ OTU (Osmunda regalis):
Çeşitli ülkelerde çıkanların tesirleri farklıdır.
– Bağırsak parazitlerini yok eder.
– Hemoroid ve basur tedavisinde kullanılır.
– İdrar söktürücüdür. İdrar yollan şikâyetlerini giderir.
– Toniktir. Kanamalan dindirir.
– Gut ve romatizma tedavisinde kullanılır.
– Yara pansumanlarında kullanılır.
– Bağırsakları yumuşatır.
– İshal yapar. İçi temizler.
– Öksürüğü keser, kronik bronşitleri iyileştirir.
– Karaciğer ve dalak hastalıkları için faydalıdır.
Kullanılışı: Kökünden ve toprak altı saplarından merhem yapılır. Kaynatılır, suyu çıkarılırsa banyosu varislere iyi gelir. Erkek eğreltiotu, zehirlidir. Fazlası gözleri kör eder, ölümlere sebep olabilir. Doktor tavsiyesi olmadan ilâç yapılmamalıdır. İdrar yollan tedavisi için başakları kaynatılır.
20 tutam bitki kökü bir litre suya rendelenerek el ve ayak banyoları yapılır. On tutam bitki kökü, bir litre suya rendelenerek kaynatılır ve demlenir. Günde iki-üç fincan içilir. Pansuman için; bir litre suya 20-30 tutam bitki kökü konularak kaynatılır. Tâze eğreltiotundan yatak her akşam kullanılırsa; romatizma ve küçük çocuklann kemik çarpıklığı (raşitizm) tedavisinde kullanılır. Toprak altı bölümlerinin kullanılması, solucan ve kurtlan düşürür. Dişi eğreltiotu kökü, meyan kökü tadında olduğu gibi, buna orman m eyankökü de denilir. Dişi eğreltiotu, 30-40 tutam ı bir litrede kaynatılarak, aç kamına bir fincan içilirse, öksürük ve iç hastalıklarına iyi gelir.
ELMA (Pirus malus)
– Adalelere ve sinirlere faydalıdır.
– Vücuttaki zararlı maddelerin ifrağını artırır.
– Zihni ve bedeni yorgunlukları bertaraf eder.
– Böbreklerdeki kum ve taşların dökülmesinde yardımcı olup, hazmı kolaylaştırır.
– Hâmile hanımların bulantı ve kusmalarına faydalıdır.
– Karaciğer, dalak, damar sertliği, kalp krizlerine iyi gelir.
– Kolestrolu düşürür.
– Kandaki şeker miktarını düşürür, şeker hastalarına şifa verir.
– Kanlı ishale ve paratifo’ ya, solucanın yok edilmesine yardımcı olur.
– Ciltteki lekeleri yok eder, taze ve güzel bir cilte sahip olmaya yardımcı olur.
– Mide ve bağırsak nezlesine, bağırsak iltahabına, uçuklara faydalıdır.
Kullanılışı: Tatlı elma, hazımsızlığa iyi gelir.
Ekşielma tozu; mide, barsak iltihabına, mide barsak nezlesine faydalıdır.
Tatlı elmayı kaynamış lisanisevr suyuyla karıştırılıp içmek karasevdaya iyi gelir, bulanmış olan kanı tasfiye eder.
Akşam yatmadan evvel elma yemek uyku verir.
Elmayı soymadan ezerek çıkan suyu ilhapların üzerine sürülürse merhem olur.
Küle gömülerek pişirilmiş ekşi elma yenilirse ses kısıklığının yeğane ilâcıdır.
Çiçek ve yapraklan göz hastalıklanna, yeni çıkan filizleri gut krizlerine, tomurcukları pek çok hastalığa, bu arada bilhassa baş ağrısı, sarılık, zor sindirim, mide ekşime ve yanmaları, kolikler ve pekliğe karşı kaynatılıp, günde 2-3 çay bardağı içilerek kullanılır.
Kabuğu tonik ve uyarıcıdır. Ateş düşürür. Gevşeyen deri ve damarları gerer. Sıkıştırma bakımından faydalıdır. Kinin yerine kullanılabilir. Çiçek ve yapraklar idrar söktürücüdür. Kök, yaprak ve kabuk kaynatılarak içilirse böbrek ihtihaplannı ve idrar yolları hastalıklarını tedavi eder. Taze elma, yatmadan önce yenildiğinde, serinletir, uyku getirir, burnu temizler, bronşları açar, bağırsakları yumuşatır, idrar söktürür, ateş düşürür. Pişirilerek yenilirse,kan temizler. Toksinlerin atılmasına yardımcı olur. Sindirim sistemini uyarır, romatizma, gut tedavisi, karaciğer ve böbrek hastalıkları, damar sertliği, aşın şişmanlık, hemoroid, egzema ve deri hastalıklan tedavisinde kullanılır. Günde 1.5 kiloya kadar elma yenilebilir. Yalnız su içilerek 2-3 günden sonra hafif yiyecekler ilâvesi ile kan yenilenir. Bu kür ile bağırsak iltihaplan, kronik peklikler, dizanteri, şiddetli ishal ve tifo iyileştirilebilir.
Sıkılarak çıkarılan suyu, ya olduğu gibi, ya da bal veya şekerli su ile karıştınlarak içilebileceği gibi, elma suyu cilde sürülürse cildi kuvvetlendirir, dokuları güzelliştirir.
ENGİNAR (Cynara scolymus)
– A ve B vitamini ihtiva eder.
– İdrar söktürür.
– Şeker hastalan için faydalıdır.
– Kandaki üre ve kolestrol miktannı düşürür, şeker miktarını kan dolaşımını düzenler.
– Sarılık ve gut tedavisinde kullanılır.
– Ürtikeri (Kurdeşen) iyi eder.
– Astım ve egazama tedavisinde faydalıdır.
– Kalp ağnlan, enfaktüs ve beyin kanamalannı önler.
– Sinirleri güçlendirir, vücuda dinçlik verir.
– Böbrek kumlarının dökülmesinde, kalp ve damar hastalıklarında, karaciğer hastalıklarının geçmesinde yardımcı olur.
– Mide ve bağırsak hastalıklarında, ishal ve romatizma şikâyetlerinde kullanılır.
Kullanılışı: Emzikli kadınlar, Böbrek iltihabı olanlar, mesanelerinde iltihap olanlar tarafından kullanılması mahzurludur.
Saçlar enginar suyu ile yıkanırsa, kepek için iyi gelir. Dökülen saçlar ve kıllann yerlerine sürülürse, kıllan çıkanr.
Enginar pişirilir suyu ile yıkanırsa bitleri öldürür. Serkencebin otu ile enginar kökü kaynatıp suyu içilirse vücut kokulannı yok eder. Kökünün ve başlarının altındaki etli yeri tuz, biber ve havcıvan ile yenilirse meni yolunu açar.
– Sarılık hastalığına devadır.
– Bal veya süt içerisine dört kaşık enginar yaprağından elde edilen özsu konulursa, yemeklerden önce birer fincan içilebilir. Bir avuç yaprak veya kök, bir litre suya atılarak banyo yapılırsa, ergenlik sivilcelerine, karaciğer hastalıklarına, egzemaya, karaciğer ağrıları ve kabızlığa iyi gelir.
ERGEÇSAKALI (Spirea)
– Kalbi kuvvetlendirir.
– Nefes darlığı ve astıma faydalıdır.
– Dişeti ve boğaz iltihaplarında ve dişağnlarını keser.
– Mesane ve idraryollarındaki iltihabı bertaraf eder.
– Taş düşürücüdür.
– Grip ve soğukalğınlığına kızıl ve kızamığa iyi gelir.
– Vücuttaki zararlı maddelerin atılmasını sağlar.
– Terleticidir.
– İdrar söktürücüdür.
– Ödem, romatizma ve gut hastalığı için tavsiye edilir.
– Aşırı şişmanlığı giderir.
– Kanamalara, kan tükürmelere, solunum yolları tıkanmalarına, diya- relere karşı tavsiye edilir.
Kullanılışı: Bir litre kaynamış suya bir avuç kurutulmuş yada taze çiçek atılarak, günde iki-üç fincan içilir.
80 derecedeki bir litre sıcak su, bir avuç kuru veya taze çiçek üzerine dökülüp, 12 saat bekletilerek, günde üç-dört fincan içilir.
Ayrıca: Kompres, pansuman, vajinal yıkama ve losyon için iki avuç çiçek, bir litre suya atılıp, kaynatılarak haricen kullanılır.
ERİK (Prunus / Spinosa)
Bardak, can türbe, üryani de denilir.
– B vitamini ihtiva eder.
– Zihin yorgunluğunu giderir.
– Sinirleri kuvvetlendirir.
– Böbrekleri dinlendirir,
– Kansızlığa iyi gelir, iştah açar, hazmı kolaylaştırır.
– Mafsal kireçlenmesi. Romatizma ve nikris’e faydalıdır.
– Kanı temizleyicidir.
– Kılcal damarları genişterek, yaralanmalarda ve her türlü kanamada kendisinden faydalanılır.
– İdrar yollarını ve bağırsakların sıkıştırıcı kaslarının faaliyetlerini destekler. Bu yüzden ishal ve idrar tutukluğuna iyi gelir.
– İdrar söktürücüdür.
– Bağırsakları yumuşatır.
– Kramplara iyi gelir.
– Akciğer hasalıklarını tedavi eder.
– Öksürüğü geçirir.
– Kadınların akıntılarını geçirmede önemli rol oynar.
– Ateş düşürür.
– Dişleri temizler. Kullanılışı: Mide rahatsızlığı olanlar kaynatarak kompostosunu içerlerse şifadır. Kurutulmuş olarak, kabızlığa iyi gelir. Çekirdekleri, solucan düşürür.
Çiçekleri kaynatılarak içilir. Kabuk ve meyvaları pekiştirici olmaktan başka ateş düşürür. Tozu diş ilâcıdır. Yarım avuç kuru çiçek bir litre suda kaynatılır ve günde iki-üç fincan içilir. Bir avuç kırılmış kabuk bir litre suda kaynatılarak, günde iki fincan içilebilir. Yabani eriğin yarım avuç meyvası bir litre su içerisinde kaynatılarak ishal, kanama ve idrar tutukluklarına karşı günde iki fincan içilerek kullanılır. Ağız boğaz hastalıkları için gargara yapılır.
Kuru erik, karaciğere faydalıdır. Yumuşatıcıdır.
EŞEK HIYARI (Ecballiumelaterium)
Eşek marulu da denilir.
– Çok kuvvetli müshildir.
– Ağrı kesicidir.
– Kusmalara iyi gelir.
– Nekris ve şişleri tedavi eder.
– Cüzzam tedavisinde kullanılır.
Sinüzit tedavisinde kullanılır.
– Yanık ve çıbanlara sürülür.
– Böbrek ve dalak ağrılarını geçrir.
– Sıtmaya iyigelir. – Rahim urları tedavisinde kullanılır
– Aybaşı olamayan kadınların tedavisinde kullanılır.
– Bağırsak kurtlarını döker – Ağız enfeksiyonlarına faydalıdır.
– Göz ve kulak ağrılarını geçirir.
Kullanılış: Yakısı sirke ile karıştırılarak yapılır. Zeytinyağı mumla karıştırılarak merhemi yapılır. Suyu kaynatılarak içilir. Fazla içilirse mide bulantısı yapar. Kökü ve yaprağı zehirli hayvan sokmalarında da yedirilir. Suyu ağıza sürülür. Göz için buruna çekilir. Kulağa bir kaç damla damlatılır. Kadınlar buharına otururlar.