akademi
Pompei’de bulunmuş, eski Yunan filozofu Eflatun’un kurduğu ilk akademiyi canlandıran mozaik. Okul, adını Eflatun’un dolaşarak ders verdiği söylenen Akadhemos bahçesinden almıştı.
Güzel sanatlar öğretimi yapan kurum. Akademilerin kökeni, Eflatun’un Atina yakınında, ders verdiği Akadhemos bahçesine dayanır. Eflatun İ.Ö. 398’de kurduğu okulda, eğitim ve araştırmanın birarada yürütüleceği, çeşitli dallardan uzmanları ve öğrencileri çatısı altında buluşturacak merkezî bir kurum oluşturmayı hedef almıştı. Üç ana bölümden (matematik, astronomi ve hukuk) oluşan kurumun bünyesinde ayrıca, bir yönetim yapısı, kütüphane ve bahçe vardı. Bahçenin eski sahibi Truva savaşı kahramanlarında Akadhemos olduğundan, onun adıyla anılırdı. Okulda Eflatun’un yanı sıra, yaşlı matematikçi Knidoslu Eudoksos ve Aristoteles, So- krates gibi genç felsefe öğretmenleri ders vermekteydi. Bizans imparatoru İustinianos’ın buyruğuyla kapatılın- caya kadar etkinliğini sürdüren bu akademi örnek alınarak, Rönesans’ta Fransa ve İtalya’da şair ve sanatçı topluluklarının oluşturdukları çok sayıda akademi ortaya çıktı. 1440’ta; Floransa’da kurulan Eflatun Akademisi (Accademia Platónica), Rönesans döneminin en ünlü akademisiydi. Bu okulda Eflatun felsefesinin yanı sıra, İtalyanca’nınjözgünleştirilmesiyle ve Dante’yle ilgili dersler veriliyordu. 1635’te kurulan; etkinliğini günümüzde de sürdüren Fransız Akademisi’nin (Bk. FRANSIZ AKADEMİSİ) kuruluş amacı, sanat ve bilim diline uygun arı, kusursuz bir dil oluşturacak biçimde, Fransızca’nın gözden geçiril- mesiydi. 1662’de kurulan İngiliz Krallık Derneği (British Royal Society) gibi bilimsel araştırmaların gelişmesini gerek tartışma platformu yaratarak, gerekse burslar vererek destekleyen kuruluşlar da akademi özellikliydi. XVII. ve XVIII. yy’lardaysa, Avrupa’da özellikle resim ve heykel dallarında çalışan akademiler yaygınlaştı ve “Güzel Sanatlar Akademisi” adıyla belirtilmeye başlandı (Bk. GÜZEL SANATLAR AKADEMİSİ).