Palandöken Dağı

Palandöken Dağı, Doğu Anadolu Bölgesi’nde
dağ. Karasu-Aras Dağları(*) dizisi
içinde yer alır. Erzurum kentinin güneyindeki
Büyükejder Doruğunda 3.176 m’ye ulaşır.
Geniş anlamda Palandöken Dağlan,
batıda Dumanlıdağ’dan (3.071 m) başlayarak
doğuya doğru Palandöken Dağı, Şahvelet
Dağı (2.654 m), Nalbant Dağı (2.899 m)
ve Sakaltutan Dağını (2.402 m) izleyen,
yaklaşık 120 km’lik bir dizi oluşturur. Dar
anlamda Palandöken Dağı kabaca güneybatı-
kuzeydoğu doğrultusunda uzanır ve uzunluğu
yaklaşık 40 km’yi, genişliği ise 15 km’yi
bulur. Dağın Erzurum Ovasına bakan yamaçlarının
dik olmasına karşın, Tekman
çöküntüsüne doğru inen güney yamaçları
daha yumuşak biçimde alçalır. Dağın kuzey
etekleri önündeki Erzurum Ovası(*) ile
Pasinler Ovası(*) kınklar (fay) boyunca
sıralanmış tektonik kökenli çukur alanlardır.
Palandöken Dağının temelinde Mezozoyik
(İkinci) Zamana (y. 225-65 milyon yıl önce)
ait ofiyolitli bir dizi bulunur. Bazı kesimlerde
yüzeye çıkan bu temeli yer yer andezit ve
bazaltlı lav ve tüflerden oluşan bir örtü
kaplar.
Ormandan yoksun çıplak bir görünümü
olan Palandöken Dağı, daha çok koyun
sürülerinin çıkarıldığı otlakları banndınr.
Kasımdan haziran başlanna değin karlar
altında kaldığından, bir beli aşarak Erzurum’u
kestirmeden Tekman’a bağlayan stabilize
yol kışın geçit vermez. Kann uzun
süre yerde kalması Palandöken Dağını
önemli bir kış sporları merkezi durumuna
getirmiştir.
Palandöken Dağında I. Dünya Savaşı’ndan
önce askeri amaçlarla yapılmaya başlayan
kayakçılık daha sonra halk arasında
da yaygınlaştı. 1969’da işletmeye açılan,
saatte 285 kişi taşıma kapasiteli telesiyej
hattının uzunluğu 3.300 m’dir. Palandöken
Dağındaki çift hatlı bu telesiyej tesisinin son
durağı deniz düzeyinden 3.100 m yüksekliktedir.
Burada yer alan kayak tesislerinden
yararlananların sayısı 1985-86 kışında 40
bini aşmıştır.