Claparede, Edouard

Claparede, Edouard (d. 24 Mart 1873,
Cenevre – ö. 29 Eylül 1940, Cenevre,
İsviçre), çocuk psikolojisi, eğitim psikolojisi,
kavramlaştırma, problem çözme ve uyku
konularındaki araştırmalarıyla tanınan psikolog.
İşlevselci psikoloji okulunun Avrupa’daki
en etkili temsilcilerindendir. Düşünmenin
insan organizmasına hizmet eden
biyolojik bir etkinlik olduğunu vurgulayan
ve psikolojinin temel ilkelerinden olan anlık
ilgi yasasını geliştirmiştir.
1897’de tıp öğrenimini tamamladıktan sonra
araştırma yapmak için bir yıl Paris’te
kaldı. Burada, geliştirdiği zekâ testleriyle
tanınan Alfred Binet ile tanıştı. Cenevre’ye
döndükten sonra kuzeni psikolog Theodore
Flournoy’un laboratuvarında çalışmaya başladı
ve Cenevre Üniversitesi’nde ders verdi.
Bu dönemde hayvan psikolojisiyle ilgilenerek
karşılaştırmalı psikolojiye ağırlık verdi.
‘ 1905’te geliştirdiği biyolojik uyku kuramı
Sigmund Freud’un görüşlerine temel oluşturdu.
Uykuyu, organizmanın tükenmesini
önlemek için etkinliği durduran bir savunma
tepkisi olarak değerlendirdi. Uyku konusundaki
araştırmaları onu histeriyi incelemeye
yöneltti ve histeri belirtilerinin de bir
savunma tepkisi olarak görülebileceği sonucuna
vardı. Psychologie de I’Enfant et
Pedagogie Experimental (1905; Çocuk Psikolojisi
ve Deneysel Pedagoji) adlı kjtabmı
yayımladıktan sonra 1906’da eğitim psikolojisi
konulu bir semineri yönetti. 1908’de
psikoloji profesörü oldu. 1912’de çocuk
psikolojisini geliştirmek ve’eğitime uygulamak
amacıyla Jean Jacques Rousseau Enstitüsü’nü
kurdu.
Çocuklarda düşünmenin geliştirilmesi konusundaki
çalışmaları Jean Piaget tarafından
sürdürüldü.
Türkçede yayımlanan yapıtları: Ferdî Ruhiyat
ve Çocukta Eksiklik Kaygusu’ (1934),
I’Education fonctionnelle (1931; Ûfulevi
Terbiye, 1934/ Fonksiyonel Terbiye, 1940),
Okul Çocuklarının Kabiliyetlerihi Nasıl TeşJ
his Etmeli (1937) ve Yeni Psikoloji ve
Pedagoji (1936).”