Colombo

Colombo, Sri Lanka’nm (eskiden Seylan)
batı kıyısında kent. Kelani Irmağının hemen
güneyinde yer alır. Hint Okyanusundaki
başlıca limanlardan biridir. Yeni başkent
Sri Jayawadenepura’nm tamamlandığı
1,980’lerin ortalarına değin fiili başkent
olmuştur.
Limana ilişkin bilinen en eski yazılı belgede,
İS 5. yüzyılda yaşamış Çinli gezgin
Faxian buradan Gaolanbu olarak söz eder.
SeylanlIların limana Kolamba demesinden
yola çıkan Portekizliler, bu adın Seylan
dilindeki kola (yapraklar) ve amba (mango)
sözcüklerinin birleştirilmesiyle türetildiği
kanısına varmışlardı. Gerçeğe daha yakın
bir açıklama, kentin adının Seylan dilinde
“liman” ya da “kıyı” anlamına gelen kolamba
sözcüğünden geldiği biçimindedir.
Arap tüccarlar IS 8. yüzyılda bugünkü
limanın bulunduğu yerin yakınlarına yerleştiler.
16. yüzyıldan başlayarak sırayla adaya
egemen olan Portekizliler, Felemenkliler ve
İngilizler limanı daha da geliştirdiler. Seyla
n lI kabile şeflerinin 1815’te Seylan’ın tam
ortasındaki Kandy’nin kralını devirerek
topraklarını İngilizlere bırakmasından sonra,
Colombo adanın başkenti oldu. Sri
Lanka’nm bağımsızlığına kavuştuğu
1948’den bu yana, kente egemen olan Batı
etkisi silinmeye yüz tutmuştur.
Kentin en eski semtleri, limana en yakın
kesimleri içine alan kale ve Pettah mahalleleridir.
Kale hâlâ yönetim ve ticaretin odak
noktası olmakla birlikte, geçmişe göre önemini
yitirmiştir. Adı, Tamil dilinde “kale
dışındaki kent” anlamına gelen pettai sözcüğünden
gelen Pettah, günümüzde küçük
dükkânların, çarşıların ve Doğu pazarlarına
özgü bütün özellikleri yansıtan kaldırım
tezgâhlarının yer aldığı canlı bir mahalleye
dönüşmüştür. Konutların toplandığı tarçın
bahçeleri, Felemenk yönetimi sırasında
önemli bir tarçın yetiştirme bölgesiydi.
Özellikle alçak yapılardan oluşan kentte
Parlamento Binası, eski Valilik Binası,
Belediye Binası, St. Lucia Katedrali’nin
kubbesi, Dor üslubundaki sütunlarıyla bir
tepe üstündeki Yüksek Mahkeme Binası ve
Gaile Face Oteli yükseklikleriyle hemen
göze çarpar. Öteki ilginç yapılar arasında
Felemenklilerin 1749’da yaptığı Wolvendahl
Kilisesi, hastaneler sitesi, Colombo
Üniversitesi, çeşitli Budacı ve Hindu tapınaklar
ile devlet başkanlığı ve başbakanlık
konutları sayılabilir.
İmalat sanayisi, liman üzerinden gelen
hammaddelerin işlenmesine dayanır. Kamu
kuruluşlarının elinde olan makine yapım
sanayisi motorlu taşıtlar ile başka makinelerin
montajı, onanmı, bakımı ve satışı gibi
işleri kapsar. Başlıca hafif sanayi ürünleri
işlenmiş gıda, içecek ve sigaradır. Sayısız
fabrika kentin dış kesimlerine kadar yayılmıştır.
Colombo aynı zamanda adanın ticaret
merkezidir. Yerli ve yabancı bankaların
merkez şubeleri, sigortacılık alanında tekel
konumunda olan sigorta şirketi, komisyonculuk
kuruluşları ve kamu şirketlerinin
hepsi buradadır.
Adanın öteki önemli kentlerine demiryoluyla
bağlanan Colombo’dan adanın her
yanıfıa karayoluyla gidilebilir. Kent içi ulaşım
büyük ölçüde otobüslerle yapılır. Katunayaka
ve Ratmalana’da iki tane uluslararası
havaalanı vardır.
Kentteki sayısız park ve oyun alanlarından
en önemlileri deniz kıyısındaki Gaile Face
Yeşil Alanı, Vihara Maha Devi Parkı ve
golf sahasıdır. Kriket ve futbol sahalan
kentin her yanına yayılmıştır, tenis ve
atletizm de gözde sporlar arasında yer alır.
Mount Lavinia Kumsalı bir yüzme ve sörf
merkezidir. Kentin güney sınırının yakınlarında
Dehivvala Hayvanat Bahçesi bulunur.
Nüfus (1982 tah.) 602.000.