Çortiler

Çortiler, Guatemala’nın doğusunda, Honduras’ta
ve El Salvador’un bu ülkelere
komşu bölgelerinde yaşayan Maya Yerlileri.
Dil bakımından Meksika’nın güneydoğusundaki
Tabasco, Chiapas ve Oaxaca eyaletlerinde
yaşayan Çollar ile Çontallara yakındırlar.
Kültürel bakımdan ise batıdaki
komşulan Pokomamlarla benzerlikleri daha
çoktur. Değişik yüzey şekillerini banndıran
bir bölgede yaşarlar. Düzlüklerde iklim
sıcak ve nemlidir; yüksek kesimlerde ise
serin hava giderek soğur. Çortiler tanm ve
küçük çaplı ticaretle uğraşır. Her köy uzmanlaştığı
tarım ya da el sanatı ürününü,
gereksinimlerini karşılamak üzere öteki
Çorti köylerine satar ya da takas eder.
Başlıca tarım ürünleri mısır, meyve ve
sebze, şekerkamışı, kahve, tütün ve fasulyedir.
Satılan mal ve el ürünleri arasında
sepet, şapka, örülmüş hasır, tabaklanmış
deri, ahşap ürünler, doğrama işleri, çanak
çömlek, mangal kömürü, deri eşya, sabun,
çivit boyası ve işlenmiş şekerkamışı sayılabilir.
Tortilla (Meksika’ya özgü mayalandmlmamış
düz mısır ekmeği) ve fasulye temel
besinlerdir.
Tipik Çorti evi birkaç yatak odası, bir
mutfak ve dış binalardan oluşur. Dikmelerden
oluşan bir bina çatısı yaprak ve sazlarla
örtülür. Dokumacılık ve çömlekçilik ev
içinde ve köy düzeyinde yapılır. Giyim yarı
geleneksel bir özellik gösterir. Kadınlar elde
dokunmuş etek ve bluz, erkekler ise beyaz
pamuklu gömlek ve pantolon giyer.
Kural olarak ev halkı birbiriyle akraba
sekiz ya da dokuz aileden oluşur. Aile
topluluğunun en büyük erkeği ev halkının
başkanlığını üstlenir. Çocukların vaftiz edilmesiyle
törensel akrabalık bağı kurulmuş
olur. En yaygın inanç olan Katolikliğin odak
noktasını koruyucu azizlere saygı oluşturur.
Kilise dışında yoksullara yardım gibi amaçlarla
kurulmuş cofradia adlı kuruluşlar, şenlikler
düzenler ve köyün koruyucu aziziyle
ilgili işleri üstlenir. Çeşitli yerli tann ve
ruhlara da adaklar sunulur.