Orta Asya’nın, Tibetlilerin
yaşadığı üç geleneksel bölgesinden biri.
Dbus ve Gtsang 7. yüzyılda Tibet’in orta
kesiminde hüküm süren krallıklar döneminde
iki ayrı eyaletti. Dbus, Brahmaputra
Irmağının güneyindeki (bugün Hindistan
sınırları içinde) Yar-Klungs ve ’Phyongrgyas
vadileriyle, Lhasa’nın da yer aldığı
Skyid-chu vadi sistemini içine alıyordu; bu
vadiler Tibet sarayına ait antik bölgelerdi.
Gtsang eyaleti ise Dbus’un batısındaydı.
Gtsang’ın topraklan Brahmaputra Vadisiyle
birleşen çok sayıda ırmak vadisinden oluşuyordu.
Bu vadilerin en büyüğü olan Nyang-
Chu kuzeybatı-güneydoğu doğrultusunda
240 km boyunca uzanır ve Brahmaputra
Vadisiyle birleşir. Nyang-Chu Irmağı, bir
kale kenti olan Gyangtse’den (Jiangzi) ve
Gtsang’ın eski yönetim merkezi Zhikatse’
den geçer. Tibet Krallığı 7-9. yüzyıllarda
sınırlarını kuzeyde Tarım HaVzası, doğuda
Çin, güneyde Hindistan ve Nepal, batıda
Keşmir’e kadar genişletti. Yeni kurulan
dominyonlardan batıda yer alanlar Mnga’-
ris, doğu ve kuzeydoğuda yer alanlar ise
Mdo-khams olarak adlandırıldı. Bu geniş
alan Tibet İmparatorluğu’nun 9. yüzyılda
yıkılmadan önce ulaştığı son sınırlardı. Geleneksel
Dbus-Gtsang bölgesi bugün Cemmu
ve Keşmir sınırındaki Mnga’-ris Skirgsum’dan
Sog kasabasına kadar uzanır ve
Çin’e bağlı Tibet Özerk Bölgesi’nin büyük
bölümünü kaplar.
Dbus-Gtsang,
23
Haz