i
marie olarak da bilinir (d. 31 Ocak 1842,
Toulon, Fransa – ö. 1890, Tioman Adası,
Singapur yakınları), Fransız serüvenci. Kendini
Vietnam’ın güneyindeki Annam Sıradağlarının
(Truong-Son) kuzeyindeki yaylalarda
yaşayan Sedang kabilesinin kralı ilan
etmiştir.
Saygon’daki (bugün Ho Şi Minh) Fransız
yöneticileri dolandırarak yayla bölgesindeki
Kontum’a (bugün Cong Tum) kaçtı. Oradaki
Fransız misyonerleri etkisi altına aldı ve
Sedang kabilesini, kendisini şef olarak tanımaya
ikna etti. Daha sonra Sedanglara
Hıristiyanlığı kabul ettirme sözünü vererek
misyonerlerin desteğini sağladı ve kendisini
I. Marie adıyla Sedangların kralı ilan etti.
Kral Marie, Katolikliği kabilenin resmî
dini yaptıysa da, çoğu Müslüman olan uyruklarını
din değiştirmeleri için zorlamadığı
gibi, kendisinin de İslam dinini kabul ettiğini
duyurdu. Hemen ardından ulusal bir
bayrak tasarladı ve Hong Kong’daki kuyumculara
“I. Marie Tarikatı” adına bir arma
yaptırdı. Krallığını uluslararası alanda tanıtmak
amacıyla, 1889’da Hong Kong’a gitti.
Resmen tanınma ve Sedang topraklarının
kendisine verilmesi isteği Fransızlarca geri
çevrildi. Bunun üzerine öfkelenen de Mayrena,
Fransa’ya savaş açtı ve Almanya’nın
koruyuculuğuna başvuracağım açıkladı. Alman
imparatoruna bir mektup yazarak Almanya’nın
desteğine karşılık uyruklarının
bağlılığını önerdi, ama bu mektup yolda
Fransızların eline geçti. De Mayrena bunun
ardından Fransa’ya dönerek para yardımı
sağlamak için uğraştıysa da, ülkeyi terk
etmeye zorlandı. Belçika’ya sığınarak krallığının
yasal olduğuna inandırdığı birkaç yatı lerle Birlikte” (Darmstad) bu döneminin
ürünleridir. Ama David asıl ününü “Kambyses’in
Yargısı” (1498), “İsa’nın Vaftiz
Edilmesi” (y. 1502-07, Brugge),“Meryem ve
Çocuk İsa, Azizler ve Bağışçıyla Birlikte”
(y. 1505, Ulusal Galeri, Londra), “Meryem’e
Müjde” (Metropolitan Sanat Müzesi, New
York) ve “Madonna Melekler ve Azizlerle
Birlikte” (1509, Güzel Sanatlar Müzesi,
Rouen) gibi altar panolarıyla kazandı. Işık,
hacim ve mekânın ustalıkla ele alındığı bu
son derece ağırbaşlı, ama zengin renkli
resimler David’in olgunluk döneminin ürünleridir.
İki parçadan oluşan “Kambyses’in
Yargısı” panosu, askı çelenkler ve
çıplak çocuk figürleri (putto) gibi İtalyan
Rönesansı’na özgü öğelerin Flaman resminde
ilk kez kullanıldığı örneklerdendir. David’
in Anvers’te, kutsal temaları daha insancıl
ve içten bir yaklaşımla ele alan Quentin
Massys’in resimlerindeki hareket ve canlılıktan
etkilenerek gerçekleştirdiği “İsa’nın
Çarmıhtan İndirilmesi” (y. 1515, Ulusal
Galeri, Londra) ve “İsa’nın Çarmıha Gerilmesi”
(y. 1510-15, Cenova) adlı yapıtları
uyandırdıkları dramatik hareketlilik duygusuyla
dikkati çekerler.
Uzmanlar, David’in seçmeci (eklektik) ve
özellikle de bilinçli olarak uyguladığı arkaik
yaklaşımla neyi amaçladığı konusunda anlaşamamaktadır.
Bazılarına göre David düş
gücünün eksikliği nedeniyle giderek yok
olan Brugge sanatını yeniden canlandırmak
için eski ustalara yakınlaşmak gereğini duymuştur.
Bazılarıysa onu, yeniliklerini Felemenk
okulunun kurucularının başarılarına
dayandırmaya çalışan ilerici bir sanatçı olarak
görürler.
David de Mayrena, Marie Charles
05
Tem