Kuzey
Amerika’da, Alaska, Yukon ve Kuzeybatı
Toprakları’ndaki taş alet kültürü. İlk izleri
1948’de, Iyatayet kampı denilen, Alaska’da
Norton Körfezindeki Denbigh Burnunun
batısında kıyıdan yüksek bir düzlüğün üstündeki
Iyatayet’ta J. L. Giddings, Jr.
tarafından belirlenmiştir.
Denbigh çakmaktaşı kültürüne ait aletler
arasında çok yüzeyli çekirdekler, oyma
kalemleri (keskiler), küçük yongalar, mikrolit
(küçük taş) dilgiler ve ABD’nin güneybatısında,
Folsom, Plainviaw ve Scottsbluff
gibi yerlerde ele geçenlerle benzerlik gösteren
yivli mızrak uçları bulunur. Özenle
yontulmuş olan bu aletlerin bazısı fasulye
tanesinden bile ufaktır ve çok güzel biçimlendirilmiştir.
İlk kez ABD’nin güneybatısında
ortaya çıktığı sanılan yivli uçların
Denbigh çakmaktaşı kültüründe olması,
onun, güneybatı bölgesindeki alet kültürlerinden
daha geç tarihli olduğunu gösterir.
Jeolojik bulgulara göre Denbigh çakmaktaşı
kültürü günümüzden 5-9 binyıl öncesine
tarihlenmekteyşe de, daha da eski olduğu
düşünülebilir. İki ocaktan alınan odunkömürü
kalıntıları karbon-14 yöntemiyle incelenerek
3500-5000 yıl öncesine tarihlenmiştir.
Ama odunkömürlerine sonradan organik
madde bulaştığından, bu belirlemeler,
ancak çakmaktaşı kültürünün en yakın olası
tarihini göstermektedir. Denbihg aletleriyle
Avrupa ve Sibirya’da bulunan Mezolitik
aletler arasındaki büyük benzerliğe dayanarak
Eskimo kültürünün Mezolitik kökenli
olduğu öne sürülebilir.
Denbigh çakmaktaşı kültürü,
21
Tem