İngilizce (General Agreement Trade and Tarifi) kelimelerinin baş harfleriyle tanınan milletlerarası bir kuruluş.
Milletlerarası ticaretin dünya ölçüsünde düzenlenmesi ve dış ticaret politikalarında himayeciliğin kaldırılarak, liberalleşmenin temini gayesiyle, batılı ülkeler ikinci dünya savaşını müteakip, milletlerarası kuruluşların teşkili için hummalı bir çalışma içine girdiler. Bu maksatla Birleşmiş milletler içinde öncelikle bir “Hazırlık Komitesi” kuruldu.
Hazırlık komitesinin yaptığı çalışmalar sonucu,1947 yılında Cenevre’de GATT anlaşması imzalanarak geçici uygulama protokolü ile birlikte 1948 de yürürlüğe konuldu.
GATT çok taraflı bir anlaşma olup, 1973 yılı itibariyle 79 devlet bu anlaşmaya katılmıştı. Bu sayı bugün için çok daha artmıştır. Türkiye bu anlaşmayı resmen 1953 yılında imzalamıştır.
GATT anlaşması, milletlerarası ticaretin düzenlenmesi ve geliştirilmesiyle alakalı hemen hemen bütün konuları içine almıştır. En ziyade müsaadeye mazhar millet kaidesi, iç vergiler, transit serbestliği, damping ve karşılayıcı vergiler, gümrük kıymeti, ithalat ve ihracat formaliteleri, menşe alametleri, miktar kısıtlamalarının kaldırılması, farksız muamele, sübvansiyonlar, tarife müzakereleri, katılma, ticaret ve gelişme gibi…
Bu kadar geniş bir çalışma konusu olan anlaşma metninin üç noktada ağırlık kazandığı görülmektedir,
a) Milletlerarası ticaretin gelişmesini engelleyen yüksek gümrük vergilerinin indirilmesi,
b) Gümrük tarifeleri dışında, ticareti engelleyen unsurların kaldırılması,
c)Milletlerarası ticari münasebetlerde farklı muamelelerin kaldırılması
Anlaşma metninde şu hedeflere varılmak istendiğibelirtilmektedir:
1 ) Ülkelerin ve milletlerin hayat seviyelerinin yükseltilmesi,
2) Tam istihdamın sağlanması,
3)Dünya kaynaklarından karşılıklı ve tam olarak faydalanılması,
4) Mal üretim ve alış verişlerinin gelişmesi,
5)Ekonomik kalkınmaların desteklenmesi ve sağlanması.
Ancak, yapılan toplantılarda gerek az gelişmiş ülkelerle gelişmiş ülkeler arasında, gerekse gelişmiş ülkelerin kendi aralarında zuhur eden menfeat çatışmaları, öngörülen hedeflere varmayı güçleştirmektedir.
GATT çalışmaları, akit taraflar konseyi tarafından “Tarife müzakereleri Komitesi’, “Ticaret ve Kalkınma Komitesi”, “Sınai Mallar Komitesi” ve “Tarım Ürünleri Komitesi” gibi organlar tarafından yürütülmektedir.