denizkabuğu tepeciği

antropolojide, daha
çok yenebilir yumuşakça kabuklarından
oluşan ve insan varlığının izlerini taşıyan
tarihöncesinden kalma çöp yığını ya da
tepeciği. Dünyanın her yanında görülen bu
çöplük biçimi, ilk olarak buzulların çekilmesi
ve tarihöncesi insanların avladığı büyük
Pleyistosen Bölüm (y. 2,5 milyon – 10
bin yıl önce) hayvanlarının yok olmasıyla
ortaya çıktı. Avcılık ve toplayıcılığa dayalı
ekonomiyi benimseyen ilk insan toplulukları
giderek yerleşik bir yaşama geçtiler.Kuzey Avrupa, Kuzey Amerika’nın doğu
bölgeleri ve Orta Amerika’daki denizkabuğu
tepeciklerinde bulunan en eski çanak
çömlek örnekleri bu yaşam biçiminden
kaynaklanır.
İncelenen çok sayıdaki denizkabuğu tepeciğinden
özellikle Danimarka’nın doğu kıyısında
bulunanlar, büyük olasılıkla yıl boyu
kullanılmaktaydı. Araştırmalar bu tepeciklerin,
Geç Mezolitik Çağdaki Erteb0lle
kültürüne (İÖ. y. 4000-2500) ait olduğunu
ve tarihöncesinde buraya yerleşenlerin yiyecek
olarak kullandığı dörtayaklılar, kuşlar
ve balıkların artıklarından oluştuğunu
ortaya koydu. Öte yandan günümüzde bu
tepeciklerde, Baltık Denizinin girişine yakın
kesimleri dışındaki acı sularda, artık
yaşamayan istiridye ve öteki kabukluların
tam durumdaki kalıntılarının da bulunması,
istiridyelerin bol bulunduğu bu kıyıların,
tepeciklerin yığıldığı çağda henüz tuzlu
denize açık olduğunu göstermektedir. Tepeciklerde
ayrıca çeşitli çakmaktaşı aletler
ile kaba çanak çömleklerden kalma küçük
parçalar bulunmuştur.
Britanya Adaları, Fransa, İtalya, İspanya,
Portekiz ve Kuzey Afrika’da bulunan denizkabuğu
tepecikleri de genellikle Geç Mezolitik-
Erken Neolitik çağlardan (İÖ y. 4000-
2000) kalmadır. Neolitik kültürlerin daha
uzun süreli olduğu Afrika’nın güney ve
Japonya’nın kuzey bölgelerinde kabuk tepeciklerinin
birikimi demirin bulunuşuna
değin, Pasifik Adalarında ise yakın zamana
değin sürdü. Amerika kıtasında, Panama ile
Kuzey Amerika’nın doğusundaki denizkabuğu
tepecikleri karbon-14 yöntemiyle İÖ
5000-2000 arasına tarihlenir. Güney Amerika
ve California’daki tepecikler ise büyük
olasılıkla İÖ 2000’den eskidir. Eskidünya’
da olduğu gibi Amerika kıtasında da, denizkabuğu
tepecikleri oluşturan kültürler AvrupalIların
istilasına değin sürmüştür.