BUZ

BUZ, Aim. Eis (n), Fr. Glace (1), İng. Ice. Suyun katı
hali. Katı haldeki su tabiatta kar, dolu ve buzul şeklinde
bulunur. Renksiz ve kristal haldedir. Altıgen şeklinde
kristalleri kar tanelerinde ve pencere donmuş halde çok
güzel görünür. Su 0°C donduğunda genleşir ve içinde
bulunduğu kabı zorlar. Donan su borularının çatlaması
bundandır. Donma suyun yoğunluğunu azaltır, bu yüzden
buzdağları suda yüzerler. Yalnız burada önemli bir
konu vardır. Bütün cisimler, ısınınca hacimce genişler
soğuyunca küçülür. Fakat su bu kaidenin dışındadır. Su
iyice soğuyup donduğu zaman hacmi genişler. Yoğunluğu
azalır. Bunun için buz, su üstünde yüzer. Eğer buz
diğer maddeler gibi, hacmi küçülseydi yoğunluğu da
artacağından donan buz denizin dibine çökecekti. Böylecedeniz dipleri buz yığını halini alacaktı ve deniz
diplerinde hiç bir canlı yaşayamazdı. Bu hal, Yaratan’ın
kudret ve merhametinin açık işaretlerinden bir tanesidir.
Karayollarında donmanın önüne geçilmesinde ve
buzun bol miktarda ticari maksatlarda üretilmesinde,
sudaki katkıların donma noktasını düşürmesi özelliğinden
faydalanılır. (Saf olmayan suyun donma noktasının
düşük olmasından istifade edilir). Meselâ deniz suyu
-2,7°C’de donar. Donması istenmeyen yollara tuz serpilerek donma derecesi düşürülür.