VETO

Alm. Veto (n), Einspruch (m), Fr. Veto (m), İng.
Veto. Kabul veya tasdik etmeme, reddetme. Genel olarak
hukuk dilinde, yetkili kişi ve kurullarda bir kararın
veya bir kanunun geri çevrilmesi anlamında kullanılır.
İç hukukta olduğu gibi devletlerarası hukukta da kullanılır.
Kabul veya tasdik etme, reddetme hakkına veto
hakkı denir. İç hukukta memleketimizde uygulama
Cumhurbaşkanının kanunları veto etmesi şeklindedir.
Anayasının 89. maddesine göre; Cumhurbaşkanı
T.B.M.M.’de kabul edilen kanunlann yayınlanmasını
uygun bulmazsa bir daha görüşülmek üzere gerekçeleri
ile birlikte onbeş gün içinde T.B.M.M.’ne geri gönderir.
Bütçe kanunu bu hükme tâbi değildir. T.B.M.M.’ne
geri gönderilen kanun aynen kabul edilirse, Cumhurbaşkanınca
bir daha veto edilmez, yayınlanır. Dünyadaki
pekçok devletlerin anayasalarında Cumhurbaşkanı
veya devlet başkanlanna veto hakkı tanınmıştır.
Devletlerarası hukukta ve diplomasî alanında vetonun
uygulandığı en önemli yer Birleşmiş Milletler
Güvenlik Konseyi’dir. Birleşmiş Milletler Anayasası’na
göre, konseyden usûl hakkındaki kararlar onbeş üyenin
dokuzunun kabul etmesi ile çıkabilir. Alınan kararları
yedi üye veto ettiği zaman karar yürürlüğe girmez. Usûl
dışındaki kararlarda ise daimî üye olan A.B.D., Rusya,
İngiltere, Fransa ve Çin’den biri karara olumsuz oy
verirse veto etmiş sayılır. Bu veto hakkı Güvenlik
Konseyi’nde birçok önemli kararın alınmasını engellemektedir.
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nce alı­
nan kararlan veto etmede Rusya başta gelmektedir.
Kurulduğundan itibaren 30 sene içindeki görüşmelerde
tesbit edilen 134 vetonun 110 adedi Rusya’ya aittir