SAĞLIK VE SOSYAL GÜVENLİK.

SAĞLIK VE SOSYAL GÜVENLİK. Almanya’daki
sağlık ve sosyal yardım hizmetleri
dünyanın en gelişmiş ve kapsamlı sistemlerinden
biridir. Sağlık, kaza, emeklilik sigortaları
gibi çeşitli sosyal güvenlik programlan
ilk kez 1880’lerde yasal düzenleme konusu
olmuş ve. Alman sistemi başka ülkeler tarafından
örnek alınmıştır.
Sağlık ve emeklilik sigortası belli bir gelir
düzeyinin^ altındaki bütün işçi ve memurlar
için zorunludur. İş yasası işçi ile memur
arasında kesin bir aynm yapar. Yüksek
maaşlı memurlann ve kendi hesabına çahşanlann
neredeyse hepsi, hükümet programlan
kadar geniş kapsamlı özel sigortadan
yararlanır. Federal Almanya sağlık
hizmetlerine en yüksek oranda kaynak ayı­
ran ülkelerden biridir^ bütün sağlık harcamalannın
yüzde 90?ım sigorta karşılar. Ücret
ve maaşlardan yapılan kesinti yüzde 8-13
arasındadır, Sağlık hizmetlerinin düzeyi
yüksektir. Kırsal alanlara yaygın hizmet
götürülür. Halk sağhğı çalışinalanna verilen
ağırlık eskiden yaygın olan vereme artık çok
seyrek jaştlanmasma yol açmıştır.
Kaza ve emeklilik sigortalan sağlık ve tıbbi
bakım programlanna bağlanmıştır. Başlıca
üç emeklilik programı yürürlüktedir. Bunlardan
biri işçileri, biri memurlan ve biri de
maden işçilerini kapsar; içlerinde en eskisi,
Bismarçk döneminde çıkarılan yasalara dayanan
maden işçileri sigortasıdır. Emeklilik
yaşı erkekler için 65,, kadınlar için 60’tır,
ama özel durumlarda daha erken ya da daha
geç emekli olunabilir. Öbür sosyal yardımlar
arasında savaş dul ve yetimleriyle çiftçilere
yönelik programlar, işsizlik sigortası,
çocuklu ailelere, aynca Savaşta sakatlanmış
asker ve sivillere yapılan ödemeler yer alır.
Eski Poğu Alman sistemi. Devletin yaygın
bir sağlık hizmetleri sistemi geliştirdiği Demokratik
Almanya’da bütün yurttaşlara-ücretsiz
bakım, ilaç ve tıbbi yardım sağlanmış­
tı. Yaşlılar için emeklilik sigortası da vardı.
1989’un sonlannda hekim ve hemşirelerin
Batı’ya göç etmesi sağlık hizmetlerinin çökmesine
yol açtı. Eskiden sendikalann yönetimindeki
sosyal güvenlik sistemi birleşmeden
sonra Federal Almanya’nın iş, sağlık ve
emeklilik gibi ilgili programlarına bağlandı.
Savaş tazminatları. II. Dünya Savaşı’ndan
sonra 12 Avrupa ülkesiyle imzaladığı anlaş­
malar uyarınca Federal Almanya bu ülkelerde
Nazi baskısından zarar görenlere ve
onlann ailelerine tazminat ödedi. Nazi dö­
neminde el konan mülkler üzerindeki hak
iddialannı tanıdı; Nazi döneminde göç etmişya da sürülmüş bulunan ve çoğu Almanya’ya
dönmeyen Yahudilere gelir bağladı ve
tazminat ödemeleri yaptı. İsrail Devleti’ne
çok büyük tazminatlar ödedi. 1990’da ilk
kez Demokratik Almanya da benzer ödemeler
yapmaya yöneldi.
KONUT. Ülkedeki konut arzı tam olarak
talebi karşılamamaktadır. Orta boy ve fiyattaki
konut sayısı yetersiz, yüksek fiyatlı lüks
konutlar ise çoktur. Konut yapımım büyük
ölçüde özel sektör üstlenmiştir. Hükümet
de konut kredisi sağlar. Devlet sübvansiyonuyla
yapılan sosyal konutlar düşük fiyatla
çok çocuklu ailelere, yaşlı, özürlü ve dar
gelirlilere kiralanır.
Doğu Almanya’da sosyalist yönetim sanayi
yatırımlarına öncelik verdiğinden büyük
çaplı konut bloklan yapımına ancak
1970’lerde girişmişti. Kira, elektrik ve ısınma
ödemeleri son derece düşük tutulmuştu.
1989’da işçi ve memur maaşlarıyla birlikte
kiraların da gerçek piyasa değerine yükseltilmesi
öngörülüyordu