AZOT

Dünyâ etrafındaki atmosferde oksijen ile karışım hâlinde bulunan renksiz gaz. Atmosferin hacim olarak % 78.09’u azot, % 20.95’i oksijendir. Kimyâda (N) sembolü ile gösterilir. Serbest hâlde bulunan azot, iki atomlu moleküller hâlinde bulunur. Bu yüzden kimyâ reaksiyon denklemlerinde azot, N, hâlinde yazılır. Kabûl edilen atom ağırlığı 14.008 olup, iki tâne kararlı izotopu vardır. Azot elde edildiği zaman % 99.635 N14, % 0.365 N15 izotoplarını ihtivâ eder ki, bunların ortalaması yukardaki atom ağırlığını verir. Üretilebilen dört tâne radyoaktif izotopu vardır. Bunlar N12, N13, N16ve N17dir. Atom numarası “7” olup çekirdeğinde “7” proton bulunmaktadır. İki tâne yörüngesi olup, birincisinde iki, İkincisinde ise 5
Yeni Rehber Ansiklopedisi 103
Sıvı azotla doldurulmuş bir tanker. Sıvı azot çok düşük sıcaklıkta bulunduğu için, iletim borusu üzerindeki su buharı ve karbondioksit donar.
Görüldüğü gibi, şehirleşme sonucu proteinlerin büyük bir kısmı kazurat hâlinde denize gitmekte ve nitrat yerine azot gazının meydana gelmesine sebeb olmaktadır. Böylece denge bozulmakta ve giderek sun’î azot gübresi ihtiyacı artmaktadır. Türkiye’de bu durum giderek kendini açıkça göstermektedir. Gerekli yerlerde sun’î azot gübresi fabrikalarının kurulması gerekmektedir. (Bkz. Gübre) Azot Bileşikleri Hidrazin (Diamit) H2N-NH2: Renksiz zayıfça amonyak kokulu, kaynama noktası 113.5°C olan bir sıvıdır. Donma noktası 1.8°C, yoğunluğu 1.101 g/cm3tür. Su ile her oranda karışır. Saf halde kararlı değildir. Asitlerle tuzları verir. Meselâ HC1 ile H2N-NH3C1 kararlı bileşiğini verir. Hidrazin, amonyaktan iki yolla elde edilebilir. Biri, amonyağın 180°C ve 50 atm.de NaOCİ ile reak
siyona sokulmasıdır. Hidrazin ve tuzları meselâ sülfatları kuvvetli indirgeme araçlarıdır. Hidrazin, asimetrik dimetil hidrazin (H2N- N(CH3)2 roket yakıtı olarak, hidrojen peroksitle birlikte kullanılmaktadır. Sodyum hidrazid kolayca patlar. Hidroksil amin H2NOH: Hidroksil amin yar hidrazin yan hidrojen peroksit gibidir. % 50’lik sülfat asidi içinde, nitrat tuzlarının elektrolitik olarak indirgenmesinden tuz olarak elde edilir. Sentezlerde miyoz (belirteç) olarak kullanılır. Meselâ aldehit ve keton, hidroksil amin yardımı ile belirlenir. Hid roksil amin hem indirgen, hem yükseltgendir. Antiseptik ve fotoğrafçılıkta devolaper olarak kullanılır Erime noktası 33.1°C’dir. Bu derecenin üs tünde kararlı olmayıp, patlama şeklinde bozunur Asitlerle muamelesinden tuz elde edilir. Bazil özelliği NH3’inkinden azdır.
lahü teâlâ da onun canını alacak ve Allahü teâlâ- dan başka hiçbir canlı kalmayacak. Daha sonra bütün canlılar diriltilecek ve hesâba çekilecekler, sonunda; îman ve amellerine göre Cennet veya Cehennem’e gönderileceklerdir.