wiki

Başkası Namına Meşrû Müdâfaa ve Bunun Dayanağı:

53 — Yukanda açıkladığımız manâda meşrû müdâfaa hakkıyalnızca kişinin bizzat uğradığı tecavüze mahsus olmayıpbaşkalanna da şâmildir; yani bir kimse başkasının can, mal venamusuna yönelmiş tecavüzü de önleyebilir ve bunun için meşrûmüdâfaa hakkını kullanabilir. el-Muğnî’de şu cümleye yervermiştir: «Bir kimsenin mal veya canma yahut da bir kadınınnamusuna tecavüze yeltenen kimseyi defetme ve tecavüzünüönleme mevzûunda başkalan da mağdura yardım edebilir.»(102) er-Remlî’nin Nihâyetü’l-muhtaç isimli eserinde de şu ibarevardır.- «Bir tehlike bahis mevzûu olmadığı zaman başkalannavaki tecavüzü önlemenin caiz veya farz olması hükmün de kişi, tecavüz kendisine vaki olmuş gibidir.» (103) Irak CezaKanunu başkasının malına can ve namusuna tecavüzü defetmehususundaki meşrû müdâfaa hakkını aynı şekilde benimsemiştir.(104) Başkası adına meşrû müdâfaa hakkı meşrûiyetiniiki noktadan alır:a) Fertler münkeri (meşrû olmayan davranışları) önlemeklemükellef kılınmışlardır. Hz. Peygamber şöyle buyurur:«Kim bir münker görürse onu eliyle düzeltsin; buna gücü yetmeyendiliyle; buna da gücü yetmeyen kalbi ile; bu ise en zayıfimanlının yapması gerekendir.» Şüphesiz bir kimseye tecavüz,önlenmesi gereken münker, gayr-i meşrû ve çirkin bir davranıştır.b) Zulüm ve haksızlığa uğramış kimseye yardım etmekfarzdır. «Kardeşine zalim de olsa mazlûm da olsa yardım et»buyurulmuştur. Mazlûma (haksızlığa uğramış kimseye) yardımederiz; fakat zâlime nasıl yardım edebiliriz? sorusuna da:«Onu zulümden akkorsunuz, zulmüne mâni olursunuz» cevabıverilmiştir. Şu halde mazlûma yardım, onun tarafını tutmakve zarar görmesini önlemektir. Zâlime yardım ise haksızlık etmesi,dolayısıyla da hatâ ve günaha düşmesine mâni olmaktır;şüphe yoktur ki onu günahtan kurtarmak yardımların en büyüğüdür

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir