İstanbul konferansı (1882)

M ısır meselesini çözümlemek ve 12 haziran 1882’de İskenderiye’de çıkan kanlı olaydan sonra doğan durumu görüşmek üzere İstanbul’da toplanan konferans (23 haziran 1882). M ısır olayları karşısında Fransa ile İngiltere arasında tam bir fikir birliği yoktu; çünkü her İSTANBUL iki devlet de M ısır’daki nüfuzunu artırmak istiyordu. İngiltere, önce Fransa ile birlikte siyasî müdahalede bulunmak istedi. Gerçekte bu ortak müdahale, Kahire’de İngiliz nüfuzunu, Fransızlarınkine ü^ün kılacaktı. Bu yüzden Fransa hükümeti, Mısır işini görüşmek için Berlin antlaşmasını imzalamış devletler arasında İstanbul’da bir konferansın toplanmasını teklif etti. Sadrazam Said Paşa da buna taraftar olduğu gibi, gerekirse M ısır’a kuvvet gönderilmesini de düşünüyordu. Vükelâ heyetinin bunu olumlu karşılamasına rağmen padişah konferansa katılmayı istemedi. Ancak altı büyük devlet, Osmanlı hükümeti katılmasa da bu konferansın toplanmasını -kararlaştırarak 23 haziranda İstanbul’da toplantıya başladı. Bu konferansta bir yanda Fransa ve Reşid Paşayı İngiliz büyükelçisine göndererek Ingijizlerin Mısır hakkındaki düşüncelerini öğrendi. Büyükelçi: «padişahını bugün mevcut olan hükümranlık haklarının ve İngiltere’nin M ısır’daki çıkarlarının korunacağı, Süveyş kanalının serbest olup idarenin bozuk olmayacağı» yolunda cevap verdi. Bu konferansta bir yanda Fransa ve İngiltere, öte1 yanda Avusturya, Almanya, Rusya ve İtalya vardı, ikinci gruptaki devletlerin Mısır ile pek ilgi ve çıkarları yoktu; bu yüzden 25 haziranda Trakya’da yeniden toplanıp bir protokol imzalayan bu grup, İngiltere ile Fransa’nın M ısır’da hareket serbestliğini engelleyerek kararlar alınmasında rol oynadılar,