Marjinalist devrim
Ingiliz politik ekonomi görüşü bir yandan Marksistler’in şiddetli eleştirisine uğrarken, diğer yandan, o güne kadar klasik öğretileri benimsemiş olan bir kısım ekonomistlerin de itirazına uğruyordu ama bunların itirazı başka temellere dayanıyordu. «Marjinalist devrim»e yol açan akım bu d ur. Bu düşünce akımının başlatıcısı, IVilliam StanleyJe vons \tur (*S/yosa//£f/sa/ JCı/ra-rm» (The Theory ofPolitical Economy, 1871), ama ona, yirmi yıl sonra, son ve kesin biçimini 20 yıl veren Alfred Marshairdır («İktisadın İlkeleri» Principles of Economics, 1890-1907).
Marjinalistler, talep sorununu ve (üretim maliyeti yerine) «nihaî fayda derecesi»ni öne çıkararak klasik modeli dönüşüme uğrattılar; bunun yanında, İnsanî eylemlerin, öznel boyutu üzerinde durarak, ekonomik olayları, saf ve tam bir rekabetle düzenlenmiş, bir bırakınız yapsınlar dünyasında faaliyet yürüten rasyonel etkenlerin seçiminin sonucu olarak ele aldılar.
Klasik ekonomistler, özellikle ekonomik sistemin üretken yanıyla ilgileniyorlardı; yeni klasikler, malların değerinin arz ve talebe dayandığı fikrini geliştirdiler; gelirlerin «üretim faktörleri» yani toprak, sermaye ve emek arasında paylaşımının her birinin marjinal üretkenliğine bağlı olduğu teorisi de onlarındır. Bu teori de, paylaşıma Marksıstler’ın fikirlerine tamamen ters düşen bir meşruiyet kazandırır. Yeniklasikler, pazarda güçlü etkenlerin hakim oluduğunu kabul ederler; bu güçlü etkenler sayesinde, ekonomi tüm kaynakların tam kullanımına yönelir; öyle ki hiçbir emekçi kendi iradesi dışında işsiz kalmaz.
