RECAİZADE MAHMUT EKREM
İstanbul’da doğmuştur. Takvimhane Nazın Recâi Efendi nin oğludur. îlko dan sonra Beyazıt Mekteb-i irfan Rüştiyesinde, Harbiye idadisinde okudu; fı burayı, sağlık durumu yüzünden yarıda bıraktı. Hariciye Mektubî Kalemine mur olarak girdi (1862). Sonraları Şûra-yı Devlet Üyeliğine kadar yükseldi. 1 kiye Mektebi ve Galatasaray lisesinde öğretmenlik; ikinci Meşrutiyetten sa bir süre Evkaf ve Maarif Nazırlığı yapti. Öldüğü zaman Ayan Meclisi üyesi 1<
Recaizade Ekrem, Tanzimat edebiyatı sanatçüanndandır. Edebiyatm hel her türünde ürünler vermiş bir yazardır. Gerek öğretmenliği sırasmda, gen onun dışındaki çalışmalarıyle gençler için çok yararlı olmuş; yapıcı ve yetişt eleştirileriyle yeni kuşağı çok etkilemiş, yarattığı sevgi ve saygıyla, çağında ı tat» olarak çağırılmıştır.
ilk şirleri, Divan edebiyatı etkisinde ve o biçimlerdedir. Namık Kemal’i! nıştıktan sonra, yeni edebiyata yönelir. Batıyı okur. Namık Kemal, Avrupa’yı dince (1867), «Tasvir-i Efkâr» gazetesini üzerine alarak gazeteciliğe başlar; f| politikaya pek sokulmaz. Yaşamı boyunca memur ve edebiyatçı olarak kalıt
Recaizade Ekrem’e göre «sanat, sanat içindir». Vicdan ve ahlâk üzerine biyatın olumlu etkisi vardır; edebiyat, ahlâksızlığı getirmez; tuttuğu yol, o suz değildir. Fakat amacı, sadece güzelliktir; güzele ulaşmak, onu anlatma Bu bakımdan topluma yararlı olmayı düşünen, bu amaçla yazan, «toplum içil nat» prensibine bağlı kalan Şinasi, Namık Kemal, Ziya Paşa gibi Tanzimatıî rinci dönem sanatçılarından ayrılır. Tanzimat edebiyatının ikinci küme san lan arasındadır.
Şiirde aruzu ve heceyi birlikte kullandı. Aruzla yazdıklarında, düzyazıları dili ağırdır. Roman, öykü ve tiyatrolarında daha sade bir dil kullandı. Hcc( çülü manzumelerinde halk edebiyatı nazım biçimlerinden yararlandı; bu ali oldukça ahenkli ve sade bir dille yazdı. Batı nazım biçimlerini denedi.
Yapıtları:
Şiir kitapları; Nağme-i Seher (1872), Yadigâr-ı Şebap (1874), ZemzenM 1883, II. 1884, III. 1885), Pejmürde (1894), Nijat Ekrem (1911, düzyazıyle kati v.b. ,
Roman: Araba Sevdası (kitap olarak yayımı, 1893i).
Öykü kitapları: Muhsin Bey (1890), Şemsa (1893).
Tiyatroları: Afife Anj elik (1970), Atala (1874). (Fransız yazarı Chateaııltf [Şatobriyan]’m romanından sahneye uygulama), Vuslat -yahut- Süreksiz Sl (1874), Çok Bilen Çok Yanılır (1914).
Ayrıca edebiyat kurallarım öğreten «Talim-i Edebiyyat» (1880, 1883), eli olarak Takdir-i Elhan (1886) gibi anıtları vardır.
